Generale Synode Kampen 2023 – Impressie 4
D.J. Bolt
13-01-24
De generale synode Kampen vergaderde op 16 december 2023. Het belangrijkste onderwerp op deze zitting was de opleiding tot de 'Dienst des Woords', de opleiding en vorming tot predikant waarin de Academie voor Gereformeerde Theologie een centrale functie en taak heeft. Daarnaast werden ook nog enkele andere zaken besproken en afgehandeld.
We geven er weer indrukken van.
Academie voor Gereformeerde Theologie
De kerken zullen zorgdragen voor de opleiding tot de dienst des Woords (HC Zondag 38). Het is in de Kerkorde als volgt verwoord:
'De kerken onderhouden een theologische hogeschool voor de opleiding tot de dienst des Woords. Tot de taak van de hoogleraren in de theologie behoort het uitleggen van de Heilige Schrift en het verdedigen van de zuivere leer tegen ketterijen en dwalingen…' (art. 18).
'De kerken zullen ernaar streven, dat er studenten in de theologie zijn. Zij zullen, als dit nodig is, financiële steun verlenen.' (art. 19).
In de GKN is daarvoor de Academie voor Gereformeerde Theologie (AvGT) opgericht.
Deze academie is de kerkelijke theologisch opleiding voor studenten die verbonden zijn aan de Gereformeerde Kerken Nederland (GKN). Deze opleiding wordt gegeven door de eigen predikanten.
Voor het algemeen wetenschappelijk theologisch onderwijs wordt gebruikt gemaakt van het onderwijsaanbod van de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA).
Van studenten die predikant willen worden wordt gevraagd zich bij het begin van hun studie aan de TUA ook te laten inschrijven bij de AvTG. Zo kan het gewenste wetenschappelijk onderwijs gecombineerd worden met het kerkelijk onderwijs.
We geven een globale indruk van de inrichting van het onderwijs en de begeleiding ervan.
Het onderwijs
Het onderwijs aan de TUA kent twee fasen: bachelor en vervolgens master.
Bachelor
De bachelor fase duurt drie jaren. In deze voltijdsstudieperiode maken studenten, naast intensieve studie van de grondtalen, kennis met de theologie en leren daarin zelfstandig theologisch-praktisch bezig te zijn. Deze fase wordt afgesloten met een bachelors scriptie.
Van groot belang in deze fase is: de studie van de Heilige Schrift als bron en norm, het verwerven van parate kennis van de gereformeerde belijdenis en het zich eigen maken van de identiteit van het kerkverband.
De AvGT begeleidt de studenten in hun gereformeerde vorming en overtuiging door intensief contact alsook in hun stages catechese en pastoraat.
Van de studenten wordt verwacht dat zij deelnemen aan studiedagen en 'blokweken' (midweken van studie met contact tussen studenten en AvGT docenten).
Master
Voor deze studie wordt gebruik gemaakt worden van de compacte tweejarige masteropleiding Gereformeerde Herbronning aan de TUA[1]. De colleges daarvan kunnen in deeltijd worden gevolgd. Een masterscriptie sluit de studie af.
In deze fase volgen de studenten ook de kerkelijke opleiding aan de AvGT met aan het eind een stageperiode. In de opleiding gaat het vooral om vakken die studenten voorbereiden op het ambt van predikant.
Ook in de master worden studenten intensief begeleid door docenten van de AvGT en nemen ze deel aan blokweken en studiedagen.
Docenten
Op dit moment kent de AvGT de volgende docenten met hun vakgebieden:
Twee docenten zijn voor 40% de andere voor 8,33% van hun tijd door hun kerkenraden zijn vrijgesteld voor het docentschap.
Ook wordt gebruik gemaakt van gastdocenten, m.n. van het Reformatorisch Theologisches Seminar (RTS) in Heidelberg.
Organisatie
De docenten vormen het dagelijks bestuur en zijn verantwoordelijk voor en hebben de zeggenschap over de opleiding.
Een zgn. BackOffice Team (BOT) is belast met de organisatie van de academie, regelt studie- en open dagen, verzorgt de planning van colleges, beheert een website, faciliteert vergaderingen, etc.
Het toezicht op de confessionele betrouwbaarheid van de opleiding en op het bestuur van de opleiding berust bij Deputaten Begeleiding Studenten (DBS). Zij voeren gesprekken met de docenten en ook met de kerkenraden van die docenten die voor 40% of meer van hun tijd zijn vrijgesteld voor het docentschap.
Deputaten DBS op hun beurt verantwoorden zich aan de generale synode van de GKN.
Rapport Deputaten Begeleiding Studenten
Preses ds. Visser draagt de leiding over aan assessor ds. Helmus aangezien hij zelf als docent bij de opleiding betrokken is.
De deputaten DBS de brs. L. Groeneveld en G. Kolbeek worden welkom geheten.
Na enige discussie besluit de synode dat ook de docenten van de opleiding dr. Bas, drs. Visser en drs. Van der Wolf als het gaat om het beleid t.a.v. de opleiding deel mogen nemen aan de besprekingen en stemrecht hebben. Dr. Bas geeft aan evenwel niet van het stemrecht gebruik te maken.
Deputaten
Deputaat br. Groeneveld geeft een korte introductie.
De opleiding kende gezegende jaren. Er is meer structuur in de organisatie aangebracht. Zo is er een backoffice ingesteld dat de docenten ontlast van veel organisatorische werkzaamheden. Regelmatig vond er overleg plaats met de docenten en ook met de kerkenraden van docenten. Verder wordt er gewerkt aan meer bekendheid en vergroting van de belangstelling voor dit belangrijke kerkwerk.
Br Groeneveld geeft ook een historische schets van samenwerking met deputaten DGK op dit onderwijsgebied. Sinds de opening van het academisch jaar 2022 is er contact tussen deputaten met de vraag 'Wat kunnen we betekenen voor elkaar'? Sinds het overlijden van docent dr. P. van Gurp is het moeilijk voldoende docenten voor zijn bachelor vakken te vinden, ook bij ons. DGK vindt haar onderwijsmodel (hele opleiding in eigen beheer) heel belangrijk maar het is de vraag of dat niet veel te zwaar is voor het kerkverband. De eenwording GKN/DGK geeft mogelijk een goede basis om gezamenlijk verder invulling en vorm aan de opleiding van predikanten te geven.
De werving van studenten vraagt volle aandacht. Daarin is 'duurzaamheid' een belangrijk aspect. En is er voldoende zicht op komende vacatures, emeritaten, mede in relatie tot de eenwording? Werving is overigens ook een belangrijke taak van gemeenten.
Docenten
Docent drs. Van der Wolf constateert met dankbaarheid een goede ontwikkeling van het onderwijs. Het kerkelijk onderwijs van de AvGT functioneert goed naast de TUA master Gereformeerde Herbronning. Het onderwijsprogramma kreeg een vaste vorm in vruchtbare samenwerking met het RTS. Deze constructie is een van God gegeven mogelijkheid.
Vragen zijn er ook. Zijn er nog andere mogelijkheden in Europa voor gereformeerd onderwijs? Uitbreiding is hard nodig voor de verspreiding van het Evangelie. En kan het onderwijs samen met DGK worden uitgebouwd? Bijvoorbeeld, op dit moment zijn er geen blokweken meer maar daarover is overleg met de docenten van DGK die in de bachelor- fase meer eigen opleiding willen.
Docent drs. Visser zou graag meer aandacht willen voor openbaringsgeschiedenis, de structuur van de Schrift. Dat wordt bijna niet meer in Apeldoorn gegeven terwijl het zo belangrijk is. Er is door hem wel aan begonnen maar het vereist nog meer aandacht en capaciteit.
Het uitgangspunt is: We moeten goed opleiden, midden in wereld van vandaag. Niet alleen gericht zijn op Schilder en Holwerda maar in rapport staan met de tijd, luisterend naar de Schrift en de belijdenis. En dat op een wetenschappelijk verantwoorde manier.
Christenen leven midden in een mondige wereld waar veel op hen afkomt. Daarom moet veel gestudeerd worden om antwoorden in de Schrift te zoeken. Helaas hebben we te weinig docenten om alles bij te houden en antwoorden te vinden die nodig zijn.
Ook vormen de ontwikkelingen in de CGK een onzekere factor in het onderwijs, denk aan ethiek, vrouw-in-ambt dat door sommige docenten als 'een must' wordt gezien.
Maar nu stoppen met de TUA zou super slecht zijn.
Er komt langzamerhand erkenning voor ons werk, onze publicaties. Zo is er een benoeming geweest van een van onze docenten in het buitenland, die overigens daarvoor bedankt heeft. Het is onze taak bekwame mensen af te leveren die midden in de wereld staan, en die met het Woord de kerken kunnen dienen en voorlichten.
Studenten
Op dit moment zijn er drie studenten: een student krijgt binnenkort preekconsent, een student zit in de bachelor fase, de andere student in een andere fase. Bij eenwording met DGK komen er nog twee studenten bij.
Voorstellen
Deputaten stellen de synode de volgende besluiten te nemen.
Doelstelling, inrichting en organisatie zijn hierboven summier samengevat.
- in te stemmen met de in het rapport geformuleerde doelstelling.
- in te stemmen met de in het rapport geformuleerde inrichting van de eigen opleiding.
- in te stemmen met de in het rapport geformuleerde organisatie van de eigen opleiding.
- voor de komende jaren een jaarlijks totaalbedrag in de begroting te reserveren van €65.500.
- Voor de komende jaren een extra bedrag van € 12.500 te reserveren voor eventuele extra kosten i.v.m. toekomstige ontwikkelingen in overleg met de CFB.
- br. L Groeneveld en br. G. Kolbeek te (her)benoemen als deputaten. Wordt later behandeld.
Doelstelling, inrichting en organisatie zijn hierboven summier samengevat.
Bespreking
Er werd een aantal vragen gesteld die tot min of meer intensieve discussies leiden.
Allereerst, deputaten kunnen alleen datgene doen wat hun door synodes per instructie is opgedragen. Maar waar is de instructie voor het oprichten van een AvGT en haar organisatie? Is er niet veel meer gedaan dan de synode van 2019 had opgedragen? Toen ging het immers om zelf aanvullend dogmatiek te gaan doceren (n.a.v. van een publicatie van dr. A. Huijgen waarin hij de klassieke Godsleer ontkende) terwijl er nu ook bijvoorbeeld ook allerlei vakken op gebied van de praktische theologie worden gegeven.
Inderdaad is zo'n expliciete opdracht er niet, zo wordt erkend. Maar op de voorvorige synode is het kerkelijk onderwijs wel uitgebreid aan de orde geweest, m.n. naar aanleiding van problemen met het onderwijs aan de TUA. Daarmee was de realisatie van de AvGT impliciet toen al aan de orde. Er moesten dingen worden geregeld in het onderwijs en studenten begeleid. Het mastergedeelte is wel nieuw, maar er werd in de bachelor fase door docenten uit GKN kring al uitgebreid lesgegeven.
Die GS kon het niet allemaal regelen. Bovendien is toerusting van studenten nodig voor tal van actuele zaken, zoals de genderproblematiek bijvoorbeeld.
Zo is de AvGT 'organisch gegroeid' naast de TUA master.
Die ontwikkeling gaat nog steeds door. Een voorbeeld is kerkrecht en kerkgeschiedenis. Daarvoor zijn maar een paar uur beschikbaar aan de TUA. Maar het is nodig om antwoorden te geven op vragen als: Hoe leer je van de kerkgeschiedenis; waarin zie je de hand van God; wat voor kerkrecht zou er vandaag nodig zijn; wat is erin rechtstreeks gebaseerd op de Schrift en wat is historische ontwikkeling, etc..
Ook voor de opleiding geldt 'semper reformanda'.
Een andere vraag die aandacht kreeg was hoe het onderwijsprogramma met zijn leerweg en leerdoelen te beoordelen. Dat kan een synode in principe toch niet? Moet daarvoor niet het advies van onderwijsdeskundige worden gevraagd? Studenten moeten een duidelijk gedefinieerd einddoel hebben.
Er werd daarvoor een (tegen)voorstel ingediend.
In dit kader ontstond ook een discussie over 'de waarde' van TUA deeltijd master (60 EC, studiepunten[2]) voor de academische vorming van aanstaande GKN predikanten terwijl de 'gewone' master drie jaar kost (180 EC). Het gaat toch niet alleen maar om een titel halen? Is het toch niet beter om (eventueel als alternatief) voor hun wetenschappelijke vorming de driejarige master te volgen met eigen begeleiding? En dus de AvGT terugbrengen naar zijn oorspronkelijk doelstelling: kerkelijke begeleiding van studenten en met de docenten van de TUA inhoud van vakken afstemmen voor de confessionele vorming van onze studenten?
Studenten moeten ook geconfronteerd worden met verkeerde zaken om hun geest met het Woord te scherpen en uitgedaagd te worden tot weerwoord, gesteund door eigen docenten. Ook is voor hun vorming een verblijf van bijvoorbeeld een half jaar in een ander instituut, e.g. Hamilton, HHK seminarie, belangrijk.
Ook deze visie werd verwerkt in een tegenvoorstel.
Maar daartegen werd opgemerkt dat we studenten niet moeten 'overleveren' aan de TUA. En dat geldt niet alleen voor hermeneutiek en dogmatiek. De professionele begeleiding bestaat niet maar uit het volgen van een vak maar gebeurt in een zeer intensief persoonlijk contact. Daarvoor heeft elke student een mentor.
Die driejarige master aan de TUA mag ook worden gevolgd. Maar de aanvulling vanuit de kerken is wel verplicht. Want de zorg voor de studenten is onze plicht.
Bovendien is de toekomst van de TUA onzeker gezien dat de christelijke gereformeerde kerken is in grote beroering zijn over fundamentele zaken.
Dus ons eigen systematisch theologisch onderwijs is beslist nodig.
Een geheel eigen onafhankelijke opleiding zou fijn zijn, zo werd ook opgemerkt. Als we middelen daarvoor hadden zouden we het ook zeker doen, zie KO art. 18. Daarmee kan effectief bescherming worden geboden tegen allerlei kwade beïnvloeding en ketterijen aan de kaak gesteld. En behoeven we niet steeds het curriculum aan te passen. Zo nodig kunnen we vakken 'inkopen'.
Ook leven er wat vragen rond mogelijke samenwerking met andere gereformeerde instituten. Bijvoorbeeld met CRTS in Hamilton? Via digitale middelen is er misschien veel mogelijk. En welke (kleine) instituten die vanuit de VS in Europa gesticht, zijn in het vizier?
Overigens, wat is de winst van vele contacten met het buitenland voor het AvGT? Moeten straks colleges in het Engels worden gehouden, docenten in het buitenland gaan doceren, studenten de wereld over sturen? Zo waren er enkele kritische vragen.
Enige aandacht kreeg ook de financiering van en werkverdeling in het onderwijs. In het rapport wordt voorgesteld voor één docent i.p.v. 60% gemeentewerk en 40% onderwijs deze percentage precies om te draaien om zo enige ruimte te creëren gezien het vaak moeilijke planbare pastorale werk in gemeenten. Maar is het niet beter dit percentage niet zó vast te leggen maar de marge op 20% te stellen. Dat is flexibeler.
Dat kreeg een positieve reactie van deputaten.
Uiteraard moet zo'n verdeling in overleg met de betreffende kerkenraad worden vastgesteld. Maar verder is het aan een predikant te beslissen of hij de roeping tot full time docentschap aanneemt of niet.
Er zit nog een stuk onzekerheid in de financiering zodat het nu moeilijk is absolute bedragen te geven. Dat is mede omdat de eenwording met DGK ook nog verwerkt zal moeten worden. Wel zal er nog indexering voor stijging van kosten levensonderhoud plaatsvinden maar dat is al afgesproken voor alle kosten.
Misschien kan een gedeelte van de uitgaven ook gedekt worden door de stichting van een kring 'Vrienden van de AvGT?
Stemming
De tegenvoorstellen worden verworpen.
Deputaten voorstellen:
Voorstel 1 - 11 voor, 1 onthouding
Voorstel 2 - 8 voor, 2 tegen, 2 onthoudingen
Voorstel 3 - 8 voor, 2 tegen, 2 onthoudingen
Voorstel 4 - 8 voor, 4 onthoudingen
Voorstel 5 - 7 voor, 1 tegen, 4 onthoudingen
Voorstellen seksueel misbruik en grensoverschrijdende gedrag
De classis Noord en de classis Zuid hebben een voorstel gemaakt. De synodecommissie maakte er één voorstel van met 6 besluiten:
Besluit 1
om aan te sluiten bij een bestaand meldpunt inzake seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag
Besluit 2
om aansluiting te zoeken bij het Meldpunt Seksueel Misbruik in Kerkelijke Relaties
Besluit 3
een deputaatschap in te stellen, bestaande uit tenminste twee broeders en twee zusters uit de kerken van het kerkverband, die de volgende taken heeft:
- de aansluiting bij het landelijke Meldpunt Seksueel Misbruik in. Kerkelijke Relaties te regelen
- vier interne vertrouwenspersonen (zo mogelijk twee vertrouwenspersonen per classis), te weten twee broeders en twee zusters uit het eigen kerkverband, te zoeken en te benoemen, dan wel als zodanig ter benoeming aan de respectievelijke classes voor te stellen
- informatie in te laten winnen en onderzoek te laten doen naar het instellen van een professioneel en ervaren deskundige als gemeentebegeleider
Besluit 4
In totaal voor de komende drie jaren een budget van maximaal € 1.000 per vertrouwenspersoon beschikbaar te stellen t.b.v, opleiding en het verwerven van informatie
Besluit 5 het door deputaten begeleiden in de opstartfase van de vertrouwenspersonen en de eventueel benoemde gemeentebegeleider
Besluit 6 bijgevoegde Instructie interne vertrouwenspersoon en Profielschets van de vertrouwenspersoon als kader voor de vertrouwenspersonen te hanteren
Deputaten meldden dat in de voorbereiding van dit voorstel meermaals contact gelegd is met Deputaten Zorg inzake Seksueel Misbruik (ZSM) van De Gereformeerde Kerken (hersteld). Zij hopen dat het meehelpt om als GKN en DGK op één lijn te komen wat betreft dit belangrijke onderwerp. De kerkelijke eenwording geeft nog meer reden om nu op elkaar gericht te zijn en tot een toekomstbestendige lijn te komen.
Het complete voorstel van de synodecommissie heeft als bijlagen:
• Instructie interne vertrouwenspersoon
• Profielschets van de vertrouwenspersoon
• Taken en werkwijze Meldpunt Seksueel Misbruikin Kerkelijke Relaties
• Gemeentebegeleider en klachtencommissie
• Stappenplan: houd het Jeugdwerk Veilig
Het samengevoegde voorstel is, waar nodig, aangevuld met actuele informatie vanuit het deputaatschap ZSM van DGK.
Bespreking
Zijn de besluiten 1 en 2 eigenlijk niet gelijk, en kan dus besluit 1 vervallen? Maar zo zijn de besluiten gegroeid, het is verder geen probleem.
Stemming
Besluiten 1-6 unaniem aangenomen.
Rapport archiveren van archief
Voorstel unaniem aangenomen.
Brieven Hersteld Gereformeerde Kerk Bunschoten-Spakenburg HGK B-S
Er lagen twee brieven van deze kerk op de synodetafel. Beide brieven zijn gericht aan de GKN synode van Kampen en óók aan die van DGK, GS Dalfsen. We citeren de kern.
Brief van 30 oktober 2023
De kerkenraad heeft kennisgenomen van de uitspraak van deputaten Eenheid Gereformeerde Belijders (GKN) en deputaten ACOBB (DGK)
'In de aanloop naar de GS van GKN eind 2023 zijn wederzijdse deputaten hoopvol gestemd dat, zo de Heere wil, door Gods genade en onder Zijn zegen de kerkelijke vereniging van de beide kerkverbanden van DGK en GKN vorm mag krijgen.'
De kerkenraad is daar zeer blij mee:
'Deze ontwikkelingen stemmen ook ons bijzonder hoopvol. Zo de HEERE wil en onder Zijn Zegen zal kerkelijke eenheid tussen uw beider kerkverbanden binnen afzienbare tijd gestalte mogen krijgen. Een eenheid waarvoor wij in de HGK van Bunschoten-Spakenburg vaak en vurig bidden. Het is ons verlangen om bij uw hervonden eenheid aan te sluiten.'
De kerkenraad had dit verlangen al eerder, op 5 november 2021, uitgesproken. Want de broeders 'willen graag vanaf het begin deel uitmaken van het kerkverband dat u samen zult vormen. Wij vragen u ons te ontvangen als gereformeerde kerk in uw midden.'
Naar aanleiding van de besluiten die GS Kampen op 2 december 2023 nam richtte deze kerkenraad zich opnieuw aan de beide synodes van GKN en DGK. We citeren weer de kern.
11 december 2023
De kerkenraad heeft met dankbaarheid kennisgenomen van het besluit van de Synode van de GKN tot erkenning van de DGK als ware kerken van Christus, dd. 2 december 2023.
Maar dat is niet het enige want
'… Het moet ons van het hart dat wij na het lezen van het totale besluit teleurgesteld zijn. Het oorspronkelijke voorstel van deputaten ACOBB/EGB is zodanig aangepast dat we tot de conclusie moeten komen dat het vormen van één kerkverband nog wel eens jaren op zich kan laten wachten. En naar de reden daarvan kunnen wij slechts gissen. Waarom nu deze weg inslaan? Dit zal zeker tot vertraging van het proces tot eenwording leiden. En langer gescheiden optrekken is niet te verantwoorden, ook niet in het licht van uw eigen besluiten. U schrijft immers zelf: De verschillen in praktijk die er tussen beide kerkverbanden zijn rechtvaardigen niet om langer gescheiden op te trekken (besluit 1, grond 3).'
De kerkenraad wil daarom
'een dringend appel op u [doen] om niet langer te wachten met daadwerkelijke eenwording. Alleen al de nood der tijden dringt u daartoe: wij als HGK-BS hunkeren naar kerkelijke eenwording en dat doen ook velen die nu nog in de GKV of als verontrusten in de NGK verblijven. Wij roepen u op hen en ons in uw hart te sluiten. Laat zien dat het u menens is om alle gereformeerde belijders bijeen te vergaderen. Wij zijn broeders/zusters uit hetzelfde huis.'
Wat wordt dan concreet gevraagd?
'… de besluiten 3, 4 en 5 te herzien of op z’n minst dusdanig aan te passen dat het daadwerkelijk samengaan niet langer vooruitgeschoven wordt. Geef ons perspectief en uitzicht op een spoedige hereniging.
Zo’n spoedige hereniging zal niet ten koste gaan van zorgvuldigheid, u heeft immers het vertrouwen in elkaar uitgesproken. En u bouwt op een vast fundament, onze Heere Jezus Christus, geleid door zijn Woord en Geest.'
Zoals aangegeven is deze brief ook aan DGK GS Dalfsen gezonden. Ook de broeders op deze synode betrekt de kerkenraad in zijn verzoek:
'Wij verzoeken de broeders van de DGK onze hartenkreet nadrukkelijk bij hun overwegingen te betrekken.
Het is onze bede dat de beraadslagingen op beide synoden ertoe zullen leiden dat we elkaar binnenkort in één kerkhuis zullen ontmoeten. Want daar gebiedt de HEERE de zegen (Psalm 133:3).'
Bespreking
De brieven leidden tot een intensieve discussie. We geven er enkele indrukken van.
Er wordt door broeders hartelijke instemming met de strekking van de brieven verwoord. De brief is een bevestiging van de zorgen die bij veel mensen leven. Ook bij hen is grote teleurstelling dat het oorspronkelijke gezamenlijke deputaten werd vervangen door een alternatief dat de daadwerkelijke eenwording tot in mogelijk verre toekomst heeft verschoven. Gaat de eerdere vertraging zich weer herhalen? Het gaat toch om de uitvoering van een Bijbelse opdracht van onze Heer?
Wat ook een teleurstelling bij gemeenten die al vergevorderd zijn in samengaan. Hoe betrouwbaar zijn de GKN zo nog in de ogen van DGK? Denk ook aan hen die 'zoekende' zijn. Ja, er zijn gemeenten waar het proces van eenwording moeizaam verloopt maar daarvoor is ook hulp beschikbaar, denk aan besluit 5. Laten we ons ook waarschuwen door het verhaal van dr. Janssen over de eenheid van URCNA en CanRC dat nu al 20 jaar sleept.
Daarom, laten we besluit 3 heroverwegen, en als dat niet kan, een duidelijke termijn stellen waarbinnen besluiten 3 en 4 moeten zijn uitgevoerd.
Andere broeders denken dat de kerkenraad van HGK de besluiten niet goed begrepen heeft, de feiten niet goed kent. Met de besluiten, als DGK daar ook mee instemt, zijn we 'in staat van vereniging'. De genomen besluiten gaan alleen over de vormgeving van de eenheid en bedoelen niet uit te stellen. We willen eerlijk met de DGK broeders spreken, en als zij een punt hebben, bv een termijn willen stellen, kunnen we daar over praten. Hoewel een termijn bepalen kan heel lastig zijn door niet te sturen partijen.
En laten we naar buiten heel duidelijk aangeven dat het op geen manier de bedoeling is van deze besluiten om uit te stellen. Als je denkt dat het er wel van komt, dan moet je meer vertrouwen in elkaar hebben, en in de Heere.
Het is ook niet juist om een genomen besluit weer op de tafel leggen. Kerken kunnen bezwaar maken, wij zelf niet meer. Als de DGK moeite hebben met de besluiten, gaan we weer aan tafel zitten en proberen er uit te komen. Laten we benadrukken dat we alleen een iets andere aanvliegroute hebben gekozen om de eenheid zo degelijk mogelijk te stand te brengen maar met geen ander doel.
Dat moeten we tegen elkaar zeggen, tegen de broeders van DGK. En ook tegen HGK, met de oproep zich nu al bij een van de classes aan te sluiten. Dan kunnen zij ook volledig meedoen.
Kunnen we dat misschien verwoorden in een pastorale antwoordbrief aan de HGK?, zo werd geopperd. Waarin duidelijk wordt gemaakt dat het niet om uitstel gaat?
Maar deze suggestie ondervindt stevig verzet. Want de tweede, toch wel verdrietige polariserende, brief van de HGK is kerkrechtelijk onontvankelijk, namelijk buiten de inzendtermijn van de synode. Behandeling zou een precedent vormen en nare consequenties kunnen hebben. We moeten respect hebben voor elkaars mores. Deze bespreking gaat eigenlijk al te ver en valt buiten de agenda. We moeten oppassen niet weg te zakken in een kerkrechtelijk moeras.
Bovendien, we hebben met de genomen besluiten de zaak prima op de rails om zo snel mogelijk één kerkverband te vormen.
Tenslotte wordt besloten de brieven van HGK te beantwoorden na de besprekingen over eenwording op de DGK synode, of via de deputaten EGB.
Synode gaat in comité
[1] In het deputatenrapport wordt veelal gesproken over de master als 1-jarig., maar de TUA zelf zegt: 'Het programma duurt twee jaar'. Zo ook de Engelse versie: Living Reformed Theology, a two-year part-time master's programme.
[2] Als je studeert aan het hbo, haal je studiepunten. Dat worden ook wel EC's: European Credits. 1 EC staat voor 28 studiebelastingsuren. Dat zijn de uren op school maar ook de zelfstudie-uren thuis. De studiepunten worden verkregen bij afronden van een 'onderwijseenheid'.