GS Meppel Verslag 08 – Vrouw in ambt 1
D.J. Bolt
27-05-17
Op vrijdag 19 mei 2017 boog de generale synode zich voor het eerst publiek over de zaak van de vrouw in het kerkelijk ambt. Er werd door velen naar uitgezien. Want het is een spannende zaak die, hoe de beslissing ook uitvalt, consequenties zal hebben voor het kerkelijke leven en relaties met zusterkerken.
De besprekingen konden nog niet worden afgerond. In principe zullen op 2 juni a.s. definitieve besluiten worden genomen. Echter het is goed mogelijk dat er nog een tussenstap, al dan niet publiek, zal worden gedaan waarin synodeleden de gelegenheid wordt geboden zich nader te laten informeren om zo toe te groeien naar een standpunt.
Vrouw in ambt
De preses, dr. M.H. Oosterhuis, opent de vergadering op christelijke wijze.
Hij heet het deputaatschap M/V en ambt (MVEA) welkom:
- mr. dr. A. Haan-Kamminga, Den Ham (Gr.), voorzitter
- dr. J.P. de Vries, Amersfoort, secretaris
- prof. dr. E.A. de Boer, Kampen
- E.J. de Jong-Wilts MA, Hoogeveen
- H.S. Nederveen-van Veelen BTh, Berkel en Rodenrijs
- prof. dr. C.J. de Ruijter, Kampen
- dr. W.F. Wisselink, Almelo.
Preses
Voor deze vergadering is veel werk door de synodale commissie verzet. De vergadering is een opstap voor 2 juni waarin de besluiten worden behandeld. Het onderwerp zal op de traditionele manier worden behandeld. Het moderamen vindt dat veiliger dan een voorgestelde alternatieve werkwijze.
Commissie - Ds. M. van Loon (voorzitter)
Er liggen twee revisieverzoeken op de besluiten van Ede [zie bijlage :
- Utrecht NW vindt het besluit van GS Ede verkeerd.
- Ten Boer wil de zaak houden zoals het is.
Belangrijk is dat de zaak nu zelf in bespreking is. Het gaat niet om punten en komma's.
Zie voor de revisieverzoeken de Bijlage.
BESPREKING – Revisieverzoek(en)
Ds. Balk
Principieel heeft Utrecht gelijk: de twee lijnen zijn maar niet door Ede onderbouwd. Het is een bezweringsformule, een compromis. Ik stel een amendement voor op de gronden, om hun erkenning te geven: grond a weg, b blijft staan.
Maar het is nu niet zinnig om aan hun besluit te voldoen.
Commissie – Ds. Van Loon
In Ede werd de argumentatie van deputaten afgewezen. Er werden twee lijnen geconstateerd maar dat kan hier allemaal nog worden besproken.
We gaan niet mee met het amendement.
STEMMING AMENDEMENT
V07O00T25 [Voor, Onthouden, Tegen]
STEMMING
Met algemene stemmen aangenomen.
BESPREKING – Vrouw in ambt
RONDE 1
Preses
Er is veel geluisterd naar buitenlandse afgevaardigden, naar deputaten, en er zijn heel veel vragen beantwoord. Er is nu gelegenheid zich persoonlijk te uiten. Het gaat om meningsvorming.
Spelregels:
- Spreken is zilver, luisteren is goud.
- Niet herhalen maar aanhaken bij wat eerder is gezegd.
- Er is nog herkansing op 2 juni wanneer de besluiten behandeld worden.
Commissie -Ds. Van Loon
Jammer dat een nieuwe behandelingsmethode niet wordt toegepast.
Het gaat er om dat we met ons spréken ook geestelijk leiding geven. We moeten een voorbeeld zijn in de toon waarop we spreken. Duidelijk moet zijn dat we luisteren en spreken om Christus te dienen. Zo handhaven we een broederlijke sfeer. Het stellend en overtuigend spreken vraagt een goede vorm. Het gaat nu nog om voorlopige standpunten. Aan het eind van de bespreking gaan we nog afspreken hoe we precies verder gaan.
Ds. Van Loon
Als de zwijgteksten er niet zouden zijn en Gen 1-3, kan ik, i.t.t. het buitenland, niet verzinnen wat de argumentatie tegen de vrouw in het ambt is. In de schriftelijke beantwoording is veel werk gemaakt van een goede exegese, en de teksten een plek gegeven. Maar het is niet eenduidig, verschillende betekenissen zijn mogelijk.
Het PCA rapport klinkt vertrouwd, het spreekt over scheppingsorde. Ik kan dat goed volgen, maar wat betekent dat precies? Vanuit twee teksten wordt toch weer in alles de vrouw stiekem ondergeschikt gemaakt.
Ik heb vragen bij het Vier Lagen Model (VLM). Kan onze argumentatie er ook zonder?
Ik ben nog wat onzeker en aarzel nog. Bij twijfel niet inhalen? Ik elk geval ben ik niet voor een absoluut spreekverbod. Misschien een kernkerkenraad en een kerkenraad MV die heel veel taken uitvoert?
Br. Stelpstra
Ik zit in een rijpingsproces waarin ik me door de Geest laat leiden.
We voeren een discussie wie de baas is in de kerk, maar Christus is de baas. Vergelijk het huwelijk waarin je probeert in goed overleg kinderen op te voeden. Zo doe je dat ook in kerk: complementair. Dat vrouwen schoenen poetsen heeft niets met gaven te maken maar met gewoonte.
Het ambt heeft teveel status gekregen. Daarom moet het gereframed worden. In de kerk gaan we uit van de gaven. Daarom ben ik vrijmoedig voor openstelling van de ambten. Maar doe het voorzichtig en laten de kerken zelf tot invoering besluiten.
Ds. C. van Dijk (secundus)
Er is in de rapporten veel informatie gegeven, ook over de zwijgteksten. Uit al die informatie valt te concluderen dat de Bijbel tegendraads vrouwvriendelijk is. Maar ik houd mijn reserve t.a.v. de vrouw in het ambt, in mijn hart is er geen rust voor aanvaarding.
Het VLM is niet overtuigend. Het gaat uit van een oorspronkelijke gelijkheid van mannen en vrouwen. Maar er is eerder sprake van harmonische ongelijkheid, die helaas bij de zondeval verloren is gegaan. Dat zie je aan Paulus' krachtige argumenten.
Het zou de apostelen gaan om een tijdelijke regeling voor vrouwen? En met de groei van Gods Koninkrijk wordt ook de positie van vrouwen anders en beter? Maar de apostelen leren juist dat er steeds meer gehandeld zal worden tegen Gods wil.
Voor vrouwen zit er zeker veel goeds in onze cultuur. Maar dat is eerder weerhouding van vloek van God en komt niet voort uit de groei van zijn Koninkrijk.
Dat de mannen een 'koppositie' (mannen gaan voorop) hebben in de Schrift, krijgt nergens voldoende aandacht in het deputatenrapport. Het zou maar een compromis zijn. Maar de vraag blijft: wat is er van de Bijbelse 'koppositie' over met de vrouw in het ambt?
En waar is die andere positie, die andere lijn, van de vrouw in het rapport nader omschreven? Wat is er specifiek aan het 'vrouwelijk' ambt en het uitvoeren van taken? Wat betekent haar inzet in de gemeente precies?
In het rapport worden voorschrijvende teksten teveel als beschrijvend geduid.
De methodische invloed van cultuur op de exegese blijft in het rapport onder de radar. Er is weliswaar geen sprake van een compleet andere manier van bijbellezen maar de cultuur heeft er wel veel meer invloed op dan ooit. Dat vraagt om grondig doordenking.
Het wordt steeds ingewikkelder in onze tijd. Er is veel discussie over homoseksualiteit, over 'verzoening door voldoening' bijvoorbeeld. De Bijbel geeft aan dat het te maken heeft met verlating van de weg van God. Het zal leiden tot de eindtijd waarin elementen met vuur zullen vergaan en de hemel wordt geopend.
Wat doet deze zaak met de kerken?
Het rapport wil met een open bijbel over de vrouw in het ambt spreken. Maar de aangevoerde argumenten worden niet breed gedragen in de kerken. Weinigen kunnen het op deze manier verdedigen. En dat kan ook niet want het is in strijd met de wil van de Heere. Dat zit er diep bij mij in.
De benadering van de deputaten heeft ook een hoog afbreukrisico in de omgang met de Bijbel: je kunt je er kennelijk maar moeilijk op beroepen. Zo komt de Bijbel op afstand van mensen te staan. Er groeit een nieuwe clerus van deskundigen. Dat is verdrietig en gevaarlijk.
De vrouw in het ambt fungeerde als identity marker, signaleerde min of meer vrijzinnigheid. We moeten er rekening mee houden dat de relatie met de kerk voor sommigen moeilijk wordt als de ambten opgesteld worden.
We zouden elkaar niets moeten opleggen en het lokaal beoordelen? Maar dat is best ingewikkeld. Mogen bijvoorbeeld oude standpunten uitgedragen blijven worden?; de vrouw in het ambt als dwaalleer aangewezen?; vrouwelijke ambtsdragers afgewezen in de praktijk?; en hoe in classisverband hiermee om te gaan?
Er wordt gesteld dat het 'pijn' gaat doen en het dragen daarvan een kerntaak is. Maar wat is Schriftuurlijke tolerantie, dat is de vraag. Vergelijk Den Haag 1920: dan mogen zaken toch niet worden uitgedragen en is de toegang tot het ambt gesloten voor tegenstanders?
Ik heb geen vrijmoedigheid voor de openstelling van de ambten maar wil wel veel luisteren vandaag.
Preses
Ik heb gemikt op een lager detailleringsniveau. Overigens niets ten nadele van je leerzame spreken.
Br. Poutsma
Het rapport is veelzijdig en het VML heeft mij geholpen door een beter zicht op het heilswerk van Christus.
God schiep de vrouw uit het vlees van de man. Daarmee is zij op hetzelfde niveau gesteld om te werken aan Gods koninkrijk terwijl Adam als eerste, primus inter pares is. Zonder vrouw kan hij geen stap uitvoeren. Wie zijn wij dat wij de vrouw tegenhouden? Vergelijk ook de gelijkheid in de Drie-eenheid.
Door de zondeval is de primus inter pares zijn positie gaan misbruiken. De kapotte relatie met God maakt ook zijn relatie met de vrouw stuk, een satanisch aangrijpingspunt.
Maar de vernieuwing door de Geest maakt, hoewel wij hardleers zijn, alles anders. Zie bijvoorbeeld de slavernij, het seksueel misbruik, en nu eindelijk herstel van de positie van de vrouw, na 2000 jaar.
Denk ook aan de toespraak van zr. ds. Van Harten gisteren: een teken van de Geest. We moeten een eind maken aan het lijden van vrouwen die hun gaven niet mogen gebruiken, belemmerd worden. Die lijden onder mannen.
Zwijgteksten? Nemen we het herstel van alle dingen door Christus wel serieus? Leeft dit wel in onze kerken? Waarom maken jullie het zo moeilijk, hoor je vaak tegen ons zeggen.
Neem Christus' onderwijs serieus en pas het concreet toe als Hij deed in zijn tijd. Dus terug naar Hem en Paulus' normen en waarden toepassen met dezelfde flexibiliteit. En dat op de toonhoogte van aanbidding en lof op mannen en vrouwen als een twee-eenheid.
Dus alle ambten open en geen tussenopties. Die doen onvoldoende recht aan het gesprek. En geef ruimte voor de uitvoering in gemeenten, zo mogelijk met ondersteuning van deputaten.
Ds. Dreschler
Dankbaar voor het rapport en de beantwoording van de vragen. Twee momenten zijn voor mij beslissend. In de syn. geref. Kerken vroeg prof. Ridderbos al of de vrouw in het ambt voortkwam uit een beter verstaan van de Schrift óf dat men het vond op het grondvlak, het opkwam vanuit de cultuur. Zoals je kunt horen: 'Ik kan het mijn dochter niet uitleggen.'
Ik heb heel veel gehad aan het boek Vrouwen op een zij-spoor. Apostolisch gezag is naar de schepping. Dat kun je precies beredeneren tegelijk met blijvende ongelijkheid in posities in de gemeente. Ook al gaat het in tegen het gevoel, het is wel doorslaggevend.
Voor VLM, zie Van Loon.
De 'beide lijnen' kunnen beargumenteerd worden. Daar moet een evenwicht tussen worden gevonden. Nu lijk ik me tegen een heel rapport te moeten verdedigen. Ik heb veel moeite met de inhoud. Ik wil niet ingaan tegen Paulus en daarom de situatie zo houden als hij is.
Br. Heij
Ik bepleit een richtinggevend besluit en vervolgens samen te studeren hoe daar vorm aan te geven is. Daarom ben ik voor optie f, kernkerkenraad (liever 'raad van oudsten') en een kerkenraad nieuwe stijl. De broeders in de kernkerkenraad hoeven niet af te treden en staan niet op de voorgrond. Zo doen we recht aan de twee lijnen, het verschil in positie, en de eindverantwoordelijk bij mannen die vooropgaan in dienende liefde.
Het deputatenrapport voert een zwakke argumentatie, m.n. in de theorie van de lagen. Die halen ze ook niet direct uit de Bijbel. Stel dat het VLM wordt weggelaten, wat blijft er dan van de redenering over?
Ik waag me als eenvoudig kerklid niet aan de exegese van de zwijgteksten. Maar laat niet de cultuur bepalen hoe we de Bijbel lezen maar Bijbel hoe we de cultuur moeten waarderen.
Ds. Waterval
Ik onderschrijf de conclusies van het rapport met zijn gouden titel dat de boodschap van Gen. 1 en 2 en 1Kor. 11 weergeeft en doorvertaalt. Zo werkt het ook in mijn eigen huwelijk. Een leiderschapsteam MV heb ik als zeer positief ervaren. Dat mis ik in mijn huidige kerkenraad.
Het herstelwerk van Christus is in heel de Bijbel te zien. Zie Debora, haar optreden gaat niet tegen de bedoeling van de schepping in. Vrouwen in het OT tonen haar wil aan het volk, aan een generaal, een koning. Zie Hulda en Mirjam. Paulus wil toch niet de klok van de heilsgeschiedenis terugdraaien? Dan mogen vrouwen zeker ook deel nemen aan de leiding van de gemeente?
Christus was omringd door vrouwen. Junia was een vrouwelijke apostel die onderwees en pastorale werk deed. Paulus spreekt inclusief. Gaven worden gegeven aan allen, lees zo 1Kor. 14. Ieder heeft een bijdrage in onderricht en vermaan.
Gal. 3:28 is een kerntekst die ook heel veel te zeggen heeft over horizontale verhoudingen. Gender verschillen spelen er geen rol meer.
Zwijgteksten worden zo verschillend uitgelegd dat ze geen basis voor een besluit kunnen vormen. Er zijn goede exegeses die aangeven dat het toen om een plaatselijke zaak ging.
Met de PCA redenering is de vrouw heel lang bij het aanrecht gehouden. Dat is terecht als discriminatie gezien. Het levert forse barrières voor vrouwen om bij de kerk te blijven, en zelfs om tot geloof te komen. Daarom moeten we deze beslissing durven nemen.
Br. Feenstra
Ik ben zeer onder de indruk van het deputatenrapport. Machts-, seksueel misbruik, huiselijk geweld enzovoort zijn er sinds Adam geweest. Dat komt door machtsverschillen tussen mannen en vrouwen. Maar Jezus zocht vrouwen op.
Er zijn drie dingen waarover ik nog in verwarring ben.
In zusterkerken is men zeer terughoudend m.b.t. de vrouw in het ambt. Hoe gaat het met de eenheid van Christus' kerk als wij wél de ambten open gaan stellen? Dat is een punt.
We worden door de buitenlandse kerken met 'authority of the Scriptures' om de oren geslagen. Zij lijken niet gevoelig voor onze argumenten: de aangedragen teksten, gaven aan de hele gemeente. Wij worden geframed met de zwijgteksten.
Maar Paulus doet vaak hele tegenstrijdige uitspraken, bijvoorbeeld over de besnijdenis. Ook hij werd geconfronteerd met een transitie in zijn tijd.
Mijn andere twee punten geef ik in de tweede ronde.
Ds. G. Oosterhuis
Ik ben geholpen door het deputatenrapport en ook door het VLM. De zwijgteksten zijn diffuus. Ik heb niet meer de vrijmoedigheid vrouwen categorisch uit te sluiten, zeker niet als er een aantoonbaar inwendige roeping wordt ervaren, zie verhaal van mw. ds. Van Harten, gisteren. Het is hun plicht dan ook gevolg te geven aan een uitwendige roeping.
Vrouwen doen al veel. Maar we regelen het nog steeds niet.
De Bijbel is een heel moeilijk boek. Alle generaties en ook wij moeten onderkennen dat we haar door een cultuurbepaald oog lezen. Ontkenning daarvan is hoogmoedig. Dat we altijd tegen waren is ook door cultuurbepaalde argumenten. Dus claim niet dat wij eenvoudig met de Bijbel omgaan. Vergelijk het maar met onze verhalen over baptisten en de doop.
Ds. Koster
De kwestie is als een legpuzzel met ontbrekende stukjes waar het deputatenrapport een integere poging doet, respectvol jegens de Heer en ronduit gereformeerd, stukjes aan te dragen. Maar ik ben er toch verlegen mee t.a.v. 'oudsten'. We moeten ons ook niet verkopen aan de cultuur.
Het meest haak ik af bij het VLM. Ik zie een asymmetrie in het huwelijk, het zwijggebod in de gemeente, in Gen. 1 ,2, 3 en in de Drie-eenheid. God wil het kennelijk zo. Als ik de puzzel leg dan kunnen vrouwen diaken en predikers zijn, pastoraat doen, leiding geven. Maar het college van mannen is verantwoordelijk. God is wijzer dan mensen.
Ds. Roth
Ik ben heel blij met deputatenrapport en hoop op openstelling van de ambten. Er moet respectvol en voorzichtig mee omgegaan worden in de gemeenten.
De grondstructuur tussen mannen en vrouwen heeft mij geholpen. Inhoudelijk ben ik het eens met Waterval en Oosterhuis.
Ik zit met een vraag t.a.v. Ef. 5 en de vermeende ongelijkheid die uitkomt in de koppositie van man. Moet die ongelijkheid niet worden losgelaten? Moet met 1 Kor. 11 de koppositie worden volgehouden volgens deputaten? Ik ben daarvan niet overtuigd, die koppositie is niet vol te houden.
Gelijkheid dus. Dat is belangrijk voor de inzet van vrouwen. Vergeet die koppositie. Hoofd en onderdanigheid zijn begrippen uit een cultuur, ze verbleken in de praktijk.
Daar wil ik nog graag een bijdrage voor leveren.
Br. Van der Eijk
Wat leidt tot onze discussie? Wat is de 'case for action'? We zien de Geest werken. En ook groeiende spanningen tussen kerk en samenleving. We zien de kwaliteit van de bijdrage van vrouwen aan de samenleving. We moeten voorzichtig zijn met de enorme individualisering er in.
Er is dus veel meer nodig dan de vrouw in het ambt. Het deputatenrapport focust op openstelling van ambten. Ik heb veel geleerd over onze tot nu toe gekleurde exegeses, en dat de Bijbel veel breder spreekt over rol van de vrouw dan we dachten.
Toch heb ik het gevoel dat met dit exegetisch geweld we nog niet klaar zijn. Is het mogelijk dat er in Gods wijsheid misschien toch een verschillende rol van man en vrouw is?
Het is volstrekt legitiem over de vrouw in het ambt te spreken. Maar ik heb nog geen vrijmoedigheid de ambten open te stellen. Wel kunnen we verder nadenken hoe we het werk van vrouwen in de kerk vorm geven. Het gaat er dan niet om zoals deputaten suggereren, dat allerlei andere taken die vrouwen al vervullen worden teruggedraaid.
Misschien is het goed de kerkenraad terug te dringen tot een kleine groep.
Br. Van Winden
Het is een worsteling om een goed besluit te formuleren. Over de zwijgteksten ben ik door de deputaten geholpen. Zij hebben een helder maar niet zomaar eenduidig antwoord.
Zij zijn duidelijk over de inzet van vrouwen voor het evangelie. Maar het is geen dictaat, daar ben ik allergisch voor geworden. Niet dus 'zo zegt de Heere'. Dat wordt namelijk evenzo vaak weer ingetrokken. Bij bescheidenheid en terughoudendheid behoeft er ook geen angst te zijn.
Nog meer studeren? We moeten nu tot een besluit komen. God biedt ons de ruimte daarvoor.
Ds. Messelink
Het gaat om betrokkenheid van vrouwen in de gemeente. Om hun gaven, taken als van mannelijke ambtsdragers. Daarbij moet betrokken worden wat het specifieke is van man en vrouw. En ook buitenbijbelse informatie, gevoel voor de praktijk, andere culturen etc.
De hoofdlijn is het heilshistorisch lezen van de Schrift op een frisse manier vanuit het bevrijdingsmotief. En daarbij oog hebben voor de ontwikkeling van de positie van de vrouwen. Daarom ben ik voor openstelling.
Een trinitarische insteek kan behoeden voor eenzijdigheid. Daarin zijn de Vader (schepping), de Zoon (verlossing) en de Geest (vernieuwing in de gebroken werkelijkheid, bevrijdende relaties). Denk aan de Geest met zijn gaven.
In de verlossing door Christus is gelijkheid uitgangspunt. Mannen en vrouwen zijn tegelijk gelijk en verschillend. Gen. 3 toont de wederzijdse corruptie. Kwaliteiten worden geblokkeerd m.n. in samenwerking.
Door feminisering in onze cultuur ontstaat verwarring op het gebied van de seksen en gender. Wegverklaring van verschillen door omgevingsfactoren of erfelijke eigenschappen maakt de discussie onvruchtbaar. Er ís sekseverschil. Het wordt ook weer geagendeerd. Man/vrouw profilering kan de cultuur tegenwicht bieden en verademend werken.
Ds. Stolper
Ik deel de mening van Koster.
Doe zelfonderzoek: geven we genoeg ruimte aan vrouwen, doen we ze niet te kort, gaat het om macht? Moeten we daarin niet nederigheid betrachten?
Het diakenambt, met een bredere taakopvatting, zou kunnen worden opengesteld.
Nu doet de dominee alles, maar er zou oog en ruimte voor meer profetie moeten komen. Ook vrouwen kunnen onderwijzen, misschien zelfs preken in de kerken. Maar geen vrouw als ouderling.
Ik kan meekomen in het heilhistorische lagenmodel maar vind laag 1 eenzijdig. De relatie tussen man en vrouw is er een van wederkerigheid maar Gen. 1-3 laat ook verschil in de relatie zien. Adam bijvoorbeeld wordt aangesproken als er gezondigd is.
Met beide brillen op zie je dat ook in de Bijbel bevestigd. Er waren in Israël geen vrouwelijke priesters, wel in de omringende cultuur. Waarom zou God toen dan die 'slechte eenzijdigheid' hebben geboden?
De dubbele lijn zie je ook bij Christus. Hij is bevrijdend en radicaal bezig, vrouwen reizen tegen-cultureel met Hem mee, maar Hij kiest als apostelen mannen. Het klinkt heel onrechtvaardig als je Christus opvoert als bewijs als het uitkomt en zegt dat Hij zich aanpast aan de cultuur als het je niet uitkomt.
Ook in de Drie-eenheid is er subordinatie, verschil in gezag.
De geboden exegese van de zwijgteksten heeft mij nog totaal niet overtuigd.
Ik heb daarom niet de vrijmoedigheid om vrouwen ouderling te laten worden.
Ds. Balk
Ik sluit me aan bij Waterval en Roth. We moeten de ongelijkheid van mannen en vrouwen achter ons laten. Ongelijkheid is cultureel bepaald en geen goddelijke norm.
Twee accenten.
We voelen ons verbonden met de kerk van de eeuwen waarin altijd ambtsdragers mannelijk waren. Maar dat mannen leiding gaven komt helemaal niet uit het evangelie maar uit de wereld voort. Sterker, het evangelie werkt juist bevrijdend hieruit.
En, als mánnen alleen verantwoordelijke posities mogen bekleden in de kerk dan geeft dat een verkeerde boodschap aan de wereld, namelijk dat het er zo in Gods koninkrijk aan toegaat. Maar dat is niet het verhaal dat we in Gods naam voor de wereld hebben.
Kernwoord is 'inclusief zijn'. De boodschap van Gods koninkrijk is dat ieder zijn eigen gaven en talent kan inzetten. Dat moeten we laten blijken.
Ds. Dijkema
We verkeren als synode in woelige tijden. Iemand zei dat we verschillen en tegenstellingen moeten omarmen, elkaar moeten aanvaarden en waarderen. We nemen allen Gods Woord serieus en moeten elkaar geen zwarte pieten toespelen.
Hand. 15, het debat over de overgang van de Joodse cultuur naar de Griekse cultuur, is een hulplijn. Let op de wijze waarop het debat werd gevoerd. Besnijdenis over de grens van de culturen, dat ging toch tegen de Schrift in? Maar er werd wel toe besloten.
En zij werden geprezen om Schriftuurlijkheid, eerlijkheid en samenbinding. Terwijl ze het anders deden dan voorheen. En dan kan Paulus het zelfs nog nuanceren en er in de praktijk anders mee omgaan. Wees dus besluitvaardig.
Het deputatenrapport heeft mij overtuigd: vrouwen kunnen ook dienend leidinggevend. De zwijgteksten moeten tóen iets anders gezegd hebben dan ze ons nu zeggen. Vrouwen met gaven moeten gedragen worden door de gemeente. Ineke Baron is daar een mooi voorbeeld van, zoals ze ingezegend is door de kerkenraad en door de classis van Assen erkend.
90 % van de buitenlandse zusterkerken is tegen openstelling. Dat bracht me van mijn stuk maar ik ben er niet fundamenteel door veranderd. Zou een twee-traps-beslissing helpen? Is er urgentie om nu een uitspraak te doen? Maar onze kinderen kijken er wel met vervreemding naar. Daarom nu besluiten.
Br. De Haan
Vrouwen hebben al heel veel taken in de gemeente. Ze hebben een roeping maar erkenning is er niet altijd. Is dat beeld aanleiding voor het probleem, is dat zo belangrijk en urgent?
Volgens deputaten moet het opgelost worden met de vrouw in het ambt. Maar dat is wel een heel snelle conclusie. Zijn er geen minder discutabele alternatieven, door bijvoorbeeld de rol de vrouw te optimaliseren zonder dat zij gelijk ambtsdrager wordt? Dus wel haar erkenning geven en haar roeping erkennen?
Ik mis een goed zicht op de ambtelijke structuur. Dat ambt-achtige taken worden uitgevoerd door vrouwen vinden we geen probleem. Maar dat betekent wel dat we een beter zicht op het ambt moeten krijgen. Het ambt wordt nu zo breed gemaakt. Daarom eerder een smaller ambt voor mannen en tegelijk veel meer taken uitvoeren door vrouwen.
Deputaten betogen dat als de vrouw niet in het ambt mag ze ook allerlei andere taken niet (meer) kan vervullen. Maar ik kom tot heel andere conclusie. Niet alleen de exegeses zijn doorslaggevend voor een besluit. Er moeten meer dingen worden meegenomen en ook kijken naar het ambt zelf, en wat de taken daarin zijn.
Br. Van der Tol
Ik wil graag overtuigd worden, maar ben dat nog niet.
Koppeling aan de scheppingsorde blijft een punt. De man heeft het officium, de vrouw is uit de man. Hij is het die de naamgeving doet, net als Zacharias. Het OT steunt de scheppingsorde, zie het optreden van Boaz bijvoorbeeld. En Debora roept op Barak zijn verantwoordelijkheid te nemen. Zie ook Jozefs houding t.a.v. Maria.
Mevr. ds. Van Harten gaf aan dat vrouwen naar voren treden als mannen het laten afweten. En zij weet ook nog niet zeker of het werkelijk goed is zoals het in de vGKN gaat. En cultuur is geen recht.
Ik mis de notie van gezag en wil daar meer van weten. Prediking met gezag is meer dan profetie.
Verschil tussen mannen en vrouwen steeds weer aangeduid met 'ongelijkheid'. Maar dat woord is negatief geladen, het is beter te spreken van niet-gelijk-zijn.
Verder sluit ik me aan bij Van Dijk.
Nog wat opmerkingen.
- Mirjam was weerspannig. Maria moest zich niet bemoeien. Beiden werden op hun plaats gezet.
- De Personen van de Drie-eenheid verschillen en zijn niet verwisselbaar. Voorbeeld: de Vader heeft niet aan het kruis gehangen.
- Rom 5:12: waarom moest die mens een man zijn?
- Om het VLM te begrijpen moet je haast een theoloog zijn.
- Is een inwendige roeping bepalend? Maar Mozes voelde zich 'geroepen' om een man dood te slaan en moest vluchten. Echte roeping komt van God.
- 1Kor. 14 levert ijzersterke argumenten 'tegen'. Maar er wordt in het rapport aan voorbij gegaan.
- Bepalen wijzelf 'door de Geest' wat adiafora zijn? Maar dan staat de Bijbel buitenspel.
- Laten we eerst goed kijken wat het ambt is.
Ik ben dus nog niet zo ver, ook niet voor het diakenambt. De onderbouwing in het deputatenrapport is niet voldoende, het zou een opstap kunnen zijn.
Tegelijk kunnen vrouwen zich inzetten voor de gemeente.
Ds. Buitenhuis
Het deputatenrapport heeft mij niet tot eind toe overtuigd. Veel taken in Bijbel worden door vrouwen gedaan maar priesters, apostelen en oudsten waren mannen. Dat is al Bijbellezend de grote lijn. De zwijgteksten passen daarin.
Deputaten maken van uitzonderingen de regel.
Hoe kunnen we vrouwen recht doen in hun werk in de gemeente? Er zijn teveel taken bij de kerkenraad. Daarmee doen we tekort aan vrouwen in gemeente. Maar niet de ambten daarom openzetten. Dan eerder naar een veelheid van taken, zoals evangelisten, leraars etc., in de Bijbel, en die misschien officieel regelen. Waarbij oude(re) wijze mannen leiding geven. Daarom moeten we kiezen voor een kleine kernkerkenraad van mannen.
Br. Van den Berg
Het uur van de waarheid nadert. God roept ons tot het maken van een keus. Ik heb heel veel boeken gelezen, zelfs een cursus hermeneutiek gevolgd.
Mijn vragen zijn beantwoord, met dank aan deputaten. Wat betreft de zwijgteksten zeggen zij het ook eerlijk als ze geen pasklare antwoorden hebben, maar doen een appel op onze beperkte kennis als gelovigen.
Er blijven vragen. De primaire vraag is en blijft: wat zegt Gods Woord? En ook als je zoveel meer in rekening brengt, is mijn antwoord ja. We zijn samen verantwoordelijk voor het werk in Gods Kerk. Hoe mooi kan het zijn!
Ds. Kramer
In een CDA spotje vraagt een kind waarom oma in een verzorgingstehuis maar twee keer per week onder de douche mag. Dat is niet uit te leggen. Dat is ook precies mijn gevoel bij catechisaties. Ik kan het oude verhaal mijn catechisanten niet meer uitleggen ondanks dat ik jarenlang met de Bijbel bezig ben: dat de zwijgteksten zouden verbieden predikant of ouderling te zijn, dat 'zwijgen' letterlijk genomen moet worden en andere teksten niet. Het theologisch concept scheppingsorde is niet houdbaar. Vergelijk de houdbaarheid van het vierde gebod in NT dat daar minder gewicht krijgt.
Aan Gen. 3 is in dit respect geen positieve betekenis te geven. Vrouwen lijden daar onder. Ik heb geen bezwaren tegen de vrouw in het ambt. Samen dienen is heel waardevol. Vergelijk ook de geschiedenis van de afschaffing van de slavernij.
In het deputatenrapport wordt aan de zwijgteksten recht gedaan. De teksten zijn niet overtuigend genoeg om het ambt voor de vrouwen te blokkeren.
Ik heb de buitenlandweek niet mee gemaakt. Maar ik zou willen oppassen hun argumenten te groot, te zwaar en doorslaggevend te achten. Geef dan de meningen van jongeren en vrouwen in onze kerken meer gewicht.
Br. Halma
Er is heel veel theologisch geweld over mij heen gekomen. 'Mijn kennis is te klein bevonden'.
Het deputatenrapport heeft mij geholpen. Daardoor is mijn inzicht in Gen. 3 veranderd. De vloek is geen scheppingsordonnantie.
Daarom steun ik het voorstel van harte.
Br. Bouma
Ik ben niet theologisch onderlegd maar heb het deputatenrapport met plezier gelezen. Toch ben ik nog niet helemaal tot een eindmening gekomen, wel dat we het deputatenrapport theologisch als leidraad moeten nemen.
In de Bijbel wordt op cruciale momenten leiding genomen door vrouwen. Doen we er goed aan de ambten open te stellen, is dat goed voor Gods kerk? Vrouwen doen al veel.
Wat is eigenlijk precies een 'regeertaak'?
Emotionaliteit levert geen recht op het ambt, roeping wél, vergelijk mevr. ds. Van Harten.
Ik zie gemeenteleden die grote zorgen hebben, en hen die het deputatenrapport steunen. Denk ook aan de gevolgen voor het kerkverband, hoe het praktisch invulling zou moeten krijgen.
Er is nu genoeg studie gedaan. Tegelijk, als iemand één mijl prest, loop er dan twee mijl mee op. Maar pas op dat we niet door de tijd worden ingehaald.
Ik ben blij met deze discussie. Die van Ede ligt mij nog altijd zwaar op de maag.
Ds. Harmannij
We hebben maar één paradijsverhaal, over het mooiste wat God heeft gemaakt. Over dat mooiste zingt ook Hooglied. Je ziet het weer als het nieuwe Jeruzalem neerdaalt als bruid versierd. Dat mooie, feestelijke moet weer terug. Als je alles gelijkschakelt als in platte seks en porno ben je iets kwijt. Als we vrouwen laten bungelen is dat niet erg feestelijk.
Ef. 5 spreekt van een geheimenis. Er is verschil, het gaat ergens over. Kees de Ruijter benadrukt dat het niet alleen gaat om sola maar ook om tota Schriftura. Denk aan de twee lijnen. Dan moeten we niet op ene positie gaan zitten maar met twee woorden spreken. Dus niet kiezen maar beide vasthouden. Dat is iets ontspannends.
Deputaten laten zien hoe vaak vrouwen functioneren in de Bijbel. Het valt op dat God het niet verbiedt als vrouwen treden op het terrein van mannen. Maar Hij zegt niet 'ga maar verder'. We moeten uitzonderingen niet tot regel maken.
Vergelijk ook de dochters Selofchad [Numeri 27] die een erfdeel wilden terwijl dat formeel niet kon. Maar God zei dat de dochters wel gelijk hadden.
Daar is ook het beroemde verhaal van Martha en Maria. Martha in de keuken, maar Maria koos het goede deel.
Alle voorbeelden van vrouwen op het terrein van mannen worden dus niet teruggefloten maar gestimuleerd. Wij moeten dat dus niet categorisch verbieden.
Maar elke keer dat God ingrijpt in wereld wordt daarvoor een speciale opdracht of taak aan mannen gegeven. Dat is geen cultuur maar Gods leiding. Dat past niet in een sjabloon. Van Paulus mag alles, maar niet alles bouwt op.
Pas dus in je kerkelijke organisatie subtiel gaven van vrouwen toe.
En aanvaard daarbij niet alleen de ene regel.
Denk daar maar eens over na.
MVEA - Zr. A. de Haan (voorzitter)
Dank voor alle gedachten, gevoelens en emoties. Het hele proces vraagt om een open gesprek waarin het gevoelen is 'samen zoeken en vinden'.
Is het tijd voor besluit: wij denken dat het tijd is om de koers te bepalen. Anders zal in de praktijk een koers worden gezocht op basis van verkeerde argumenten. Het gaat nu om een definitief antwoord. Daarná kun je nadenken over hoe het moet landen.
Beantwoording van de vragen zijn verdeeld over het deputaatschap.
MVEA - Prof. C. de Ruijter, over Bijbelgebruik
In de Bijbel is de centrale boodschap van de redding door Christus helder en doorzichtig. Dat is de identity marker. Op onderdelen kun je worstelen om de mening van de Geest. Denk aan polygamie bijvoorbeeld. Hadden ze niet een eeuwlange worsteling nodig om pas bij Paulus te beseffen dat het ging om één man bij één vrouw? Denk ook aan de slavernij die nog langer heeft geduurd. Misschien beschrijft de Bijbel vooral hoe stug de in zonde gevallen wereld is.
Er is brede consensus over de twee lijnen, hier eigenlijk ook.
Het is niet juist te stellen dat er in de Bijbel geen belemmeringen zijn voor de vrouw in het ambt. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat die er wél zijn. Strijk dus die twee lijnen niet glad.
In onze traditie was er een te simpele interpretatie van het zwijgen en meende men dat die de Bijbel weerspiegelde.
We moeten niet teveel contrast maken tussen beschrijvend en voorschrijvend. Dat niet tegen elkaar uitspelen. Mensen die contra-standpunten verdedigen benadrukken nogal eens mannelijke apostelen en mannelijke priesters maar dan wordt beschrijvend als voorschrijvend opgevat.
Het VLM wordt soms helder, dan weer arbitrair en zwak genoemd. Wij hebben dat voorgesteld om heel de Schrift te laten spreken en niet een incidentele tekst. Het gaat om de klassieke lijnen van Gods schepping en redding van de wereld.
De eerste laag hebben we tekort aangevlogen. Best wel jammer, het had helderder en overtuigender gekund.
In Gen. 1 en 2, en nergens elders staat dat er een asymmetrie is tussen mannen en vrouwen noch een door God geschapen en gewilde gezagsverhouding. De scheppingsorde wordt ingelezen maar is niet te onderbouwen in het OT.
Het VLM laat zien dat we sámen kunnen dienen.
Cultuur speelt altijd een belangrijke rol bij ieder. Van Dijk wil de cultuur maar niet te positief inkleuren want die ontspoort. Misschien is God wel bezig deze wereld te verlaten.
Echter cultuur is niet zo gemakkelijk te interpreteren. Bijvoorbeeld, is de nadruk op het individu helemaal slecht?
Het kwam al op bij Augustinus: het individu staat zelf voor God in zijn verantwoording. En opvallend in cultuuranalyses is dat deze individualiteit als christelijke grootheid in de westerse wereld weet te waarderen. Niet individualisme. Daar is inderdaad heel veel kwaad van te verwachten.
Dus niet te eenzijdig denken over cultuur.
Niet de cultuur over de Bijbel maar de Bijbel moet over cultuur heersen? Maar dat is zo niet te verwezenlijken. Want wij worden geboren in deze cultuur en ademen die in. Alleen door de Geest weten we wat uit God is.
Zo is bijvoorbeeld materialisme een zonde van onze tijd. Maar wie is er vrij van? De uitspraak klinkt wel stoer maar vraagt om vroom overdenken. De deputaten zijn in elk geval blij met de plek van de vrouw in de westerse cultuur. Vergelijk het maar eens met de Afrikaanse en Aziatisch cultuur. We zijn blij met haar gaven en haar eigen plek in de samenleving. Zo komt ook de verhouding tussen mannen en vrouwen tot bloei.
Vergelijk de tijd van Salomo met wat Paulus tegen Timotheus zegt over ambtsdragers: slechts één vrouw. Daar zit een diepe complexe culturele ontwikkeling tussen.
MVEA - Prof. dr. E.A. de Boer, over de ambten
De scheppingsorde zit theologisch diep in ons gereformeerde DNA. Er is daarover verder onderwijs en doordenken nodig.
Is er een oorspronkelijke ongelijkheid van man en vrouw? Paulus kijkt naar Genesis 3. Maar dat is slechts een deel van Gods Woord daar. Hebben we niet teveel door zijn lens naar het scheppingsverhaal gekeken? We hebben inmiddels de verwoording van Gen. 3:16 in het oude huwelijksformulier, in het nieuwe niet overgenomen. Want het gaat niet om een structuurprincipe maar om een vloek. Daar is dus het oude concept onderuitgegaan. Paulus heeft vrouwen niet het zwijgen opgelegd. Gen. 1 duidt de mens als mannelijk en vrouwelijk, als gelijkheid of complementariteit.
Kan Christus als tweede Adam een vrouw zijn? Maar 'tweede Adam' staat niet in de Bijbel. Het gaat over de eerste mens en vervolgens over redding door laatste mens.
Redding heeft niets te maken mannelijk of vrouwelijk. Het gaat om de mens die naar de wereld kwam.
Een algemeen principe is dat moeilijker teksten uitgelegd moeten worden in het licht van duidelijke(r) teksten. Zo is Gal. 3:28 heel duidelijk: in Christus zijn er geen mannen of vrouwen meer (NBV). Het gaat niet meer om seksualiteit. Je bent als broer en zus in verhouding tot Christus komen te staan en zo nader je tot God.
We willen deze woorden niet schrappen en het zwijgen opleggen als het gaat om het formaliseren van 1Tim. 2 en 1Kor. 14 waar Paulus het zwijgen laat samenvallen met het weren in leidinggevende posities.
Bij een kernkerkenraad wordt het ambt versmald tot leidinggeven en ambtelijke tucht. Maar wij willen bij de kerk van de eeuwen aansluiten op de drie focuspunten: predikant, ouderling en diaken.
Als we begaafde zusters niet bevestigen nemen we geen verantwoordelijkheid voor hen en zijn ze vogelvrij. We moeten hen in bescherming nemen, dat is een primaire taak. En haar een externe roeping geven.
Er is nog zoveel onduidelijk over de ambten. Neem het ambt van diakenen. Denk daar niet te makkelijk over.
Gezag hoort bij het referentiekader van vorige generaties. Gezag van Christus is niet aan mannetjes gebonden. Want ook mannetjes staan onder een kerkenraad en daarmee onder het Woord, onder Christus. Gezag wordt aan een collectief verleend. Dat moeten we niet aan een sekse verbinden. Het gaat niet om symmetrie in de verhoudingen. Mannen en vrouwen zijn verschillend. Juist in de gemeente komt dat aan het licht
Complementariteit, samen dragen van het gezag. Ieder voor zich verantwoordelijkheid nemen en beleven.
MVEA - Zr. E.J. de Jong, over roeping
Het bevestigingsformulier voor ambtsdragers vraagt of er roeping wordt gevoeld in het hart. Die intern gevoelde roeping wordt concreet als er ook extern geroepen wordt.
Er is altijd wisselwerking. Maar het gaat nu wel om een roeping voor uitvoering van taken die oorspronkelijk bij ambtsdragers lagen. Daarbij is verantwoording belangrijk.
Het is vreemd dat catecheten, kringleiders en gemeenteopbouwwerkers zich vaak nauwelijks hoeven te verantwoorden. Soms wordt er iemand in een gemeente ingezegend. Dat is mooi want het markeert dat de taak tot opbouw van de gemeente en daar haar aangewezen, vraagt om verantwoording.
Tegelijk gaat dit gewoon om een opdracht van de gemeente en heeft niets te maken met inwendige roeping.
Hoe wordt de praktijk na de besluiten? Nu staat de erkenning van de gaven van vrouwen in gemeenten voorop. Hoe wordt daar recht aan gedaan?
MVEA - Zr. Nederveen, over relatie met ander kerken
75% van de kerken wereldwijd heeft geen vrouwelijke ambtsdragers. En op een enkele uitzondering na, bleken onze zusterkerken allemaal tegen de vrouw in het ambt te zijn.
Toch ligt het wat genuanceerder. Volgens BBK vormen de bezoekende kerken een geselecteerd gezelschap. De kerken in Afrika konden bijvoorbeeld hier niet zijn. Wij denken dat we onze besluiten er niet al te zeer door moeten laten bepalen.
Eenheid vinden we wel heel belangrijk. Eenheid vinden we in de Bijbel als eenheid in Christus. Dus niet in christelijke organisaties.
Het gesprek over de vrouw in het ambt gaan we aan met de kerken ná de besluiten. En daarna ook met het buitenland.
Laten we daarbij kijken naar wat we gemeenschappelijk hebben, naar wat ons verbindt.
MVEA - Zr. De Haan, samenvatting
We hebben aanwijzingen gegeven en geadviseerd. Er zijn opties met wegingen en besluitteksten aangeleverd. Daarmee is onze rol klaar.
De keuze is aan u. Dat is een enorme verantwoordelijkheid. Meningen verschillen maar er is meer dat bindt dan scheidt.
De exegese heeft geen eenheid gebracht en maakt het moeilijk om een keuze te maken. We koersen op basis van wat we nu lezen in de Bijbel. Daar willen we ons door laten leiden en zo zijn we aan elkaar gegeven.
Wat is de case?
Wij denken dat de beslissing nu genomen moet worden door een bewuste keuze te maken. Niet door de praktijk ons laten inhalen. En ook niet door wat de meeste mensen willen. We willen een kerk zijn die bezig is met redding van de zonden.
Er zijn twee lijnen. Allen worden ingezet maar vrouwen kunnen nu nog niet alles doen. Vaak is geprobeerd de lijn van zwijgen te benadrukken waarmee dus eigenlijk de andere lijn is doodgezwegen. Soms is zelfs misbruik gemaakt van de zwijgteksten.
Maar je moet kijken naar de Bijbel als geheel om recht aan te doen. Begaafde vrouwen zijn al bezig in kerk. Dat geeft intern moeite, want er is nood, en bescherming mist.
Wel zijn er al vrouwen die bevestigd zijn. Het is dus urgent om de tweede lijn een (institutionele) invulling te geven.
Het deputatenrapport focust voor de vrouw in het ambt niet op een simpel zwartwit ja of nee. Er zijn meer opties te bespreken.
Niet-bevestigd zijn is een probleem maar betekent niet dat we dus vrouwen van hun taken en functies zouden moeten ontheffen. Zorg dat vrouwen gekend worden. En hoe je het 'tweezijn' goed kunt organiseren. En hoe je omgaat met hun gaven, bevestiging, ambten en de afbakening er tussen.
Het openstellen van het diakenambt doet slechts recht aan een deel van de vrouwen. Want dan kunnen vrouwen met andere gaven nog steeds geen deel hebben aan rechtspreken, leidinggeven en onderwijs.
Het laten preken, zoals Ineke Baron, is een eerste stap. Maar hoe doe je recht aan verantwoordelijkheid dragen? Waar en waarom ligt er bijvoorbeeld een grens tussen een predikant en een preker, tussen onderwijs en ambtstaken? Zonder volledige openstelling is niet gemakkelijk te beantwoorden.
Een speciaal ambt voor vrouwen zou een mooie tussenoplossing kunnen zijn. Maar dan verlaten we het bouwwerk van de drie ambten en verliezen veel eenheid met andere kerken.
De zwijgteksten zijn onvoldoende om uit te sluiten uit de ambten. De scheppingsorde is niet op die manier uit de Bijbel te halen.
Voor de ambten MV moeten we het doen met een innerlijke roeping en een roeping uit de gemeente als basis.
De identity marker speelt nog een rol bij de buitenlandse kerken maar is dat niet meer voor toekomstige generaties.
Nu is het de vraag welke ambten worden opgesteld. En welke inhoudelijk tussenstappen mogelijk zijn om het te laten landen in de gemeenten. Dat zou in een volgende ronde kunnen worden besproken.
Ik heb het gevoel dat we samen hebben willen zoeken naar wat God wil.
Gods zegen daarover toegewenst.
Preses
Hoever zijn we?
Br. De Haan
We hebben een fijne middag gehad en zijn toe aan de volgende stap in het proces. De vraag is: bent u klaar om te spreken over de conceptbesluiten van de deputaten? Of is er nog een tussenstap nodig voor 2 juni?
Ds. Stolper
Er zou in groepjes worden gebeden voor het volgende proces van besluitvorming.
[Groepjes van ongeveer zes personen worden afgeteld en gaan samen bidden.]
Preses
We moeten als moderamen en synodecommissie nog met elkaar nadenken hoe we de besluiten gaan implementeren of termineren. Daarvoor willen we zeker ruimte krijgen aan het eind van de besluitenronde. We moeten de besluiten niet pardoes in de kerken laten vallen, maar nadenken hoe je ze het beste kunt brengen, op welke termijn en hoe implementeren.
De vraag is nu of er nog vóór 2 juni een tussenfase nodig is om zaken die niet helder zijn door te spreken.
[De synodeleden wordt hoofdelijk gevraagd of zij nog nadere informatie willen en om welke informatie het dan gaat. Velen geven aan nog niet helemaal toe te zijn aan de besluitvormende ronde van 2 juni.]
Preses
We gaan kijken naar aangedragen zaken. Wat we vooraf nog duidelijker kunnen maken. We gaan als moderamen bekijken of er nog een tussenfase nodig is om met elkaar door te spreken. Daar maken we een voorstel van.
In de volgorde van besluiten zit een onhandigheid. Een dag of wat voor 2 juni krijgt u een nieuwe tekst.
BIJLAGE - Revisieverzoeken M/V
Ter inleiding
Er liggen twee revisieverzoeken (23-R-1 van de kerk van Utrecht Noord-West en 23-R-2 van de kerk te Ten Boer) op de tafel van de synode ten aanzien van de besluiten van de GS Ede betreffende M/V in de kerk.
Beide kerken hebben (conform de GR voor revisieverzoeken art. 1.4) contact met de huidige deputaten MVeA gehad, wat niet heeft geleid tot intrekken van het verzoek. Beide kerken zijn (conform de GR voor revisieverzoeken art. 2.1) bevoegd revisie over de besluiten van de GS Ede te verzoeken. Beide kerken zijn (conform de GR voor revisieverzoeken art. 4.2) in de gelegenheid gesteld om namens de generale synode te worden gehoord. Beide kerken gaven aan hiervan geen gebruik te willen maken.
Aangezien beide revisieverzoeken besluiten van de synode van Ede betreffen die niet een voorstel van het toenmalige deputaatschap volgen, is het (conform de GR voor revisieverzoeken art. 4.2) onzes inziens niet noodzakelijk dat deputaten die op die synode hebben gerapporteerd worden gehoord inzake deze revisieverzoeken.
Hieronder staan ten aanzien van beide revisieverzoeken de conceptbesluiten die we als synodecommissie m/v en ambt (MVEA) aan de synode voorleggen.
Materiaal:
- brief van de GK Utrecht Noord-West (zonder datum, ontvangen 22-01-2016) met het verzoek de besluiten 2 en 3a1 uit artikel 18 van de Acta van de GS Ede 2014 te herroepen, dan wel te herzien, een uitspraak te doen in de zin dat naast mannen ook vrouwen in kerkelijke ambten kunnen dienen, en deze nieuwe besluiten te voorzien van een duidelijke Bijbelse argumentatie, alsook met redenen aan te geven welke delen van de onderbouwing van het deputatenrapport 2013 worden aanvaard en welke verworpen;
- brief van de GK Ten Boer (20-5-2016) met bezwaren tegen de besluiten 2b, 3 en 4 uit artikel 18 van de Acta van de GS Ede 2014 en de oproep om te stoppen met verdere discussie rond dit onderwerp zodat “de duidelijke leer van de Schriften wordt gehandhaafd” en “de vrouw niet in het leer- en regeerambt zal komen”.
Besluit 1:
niet te voldoen aan het verzoek van de kerk te Utrecht Noord-West.
Gronden:
- de insteek van het bezwaar van Utrecht Noord-West “dat de vrouwelijke leden van onze kerken door de besluiten categorisch worden uitgesloten van het bekleden van het bijzondere ambt van ouderling en predikant” is onjuist. De GS Ede 2014 heeft alleen de argumentatie onder de voorgestelde besluiten afgewezen en richting gewezen voor verder onderzoek;
- alle overwegingen die Utrecht Noord-West in haar brief noemt, zijn onderdeel van het gesprek waarvoor de synode in besluit 2b de ruimte bood. De grond onder dit besluit die spreekt van twee lijnen in de Schrift als het gaat over gelijkwaardigheid en verschil M/V leiden niet noodzakelijkerwijs tot de conclusie dat vrouwen van het bijzonder ambt uitgesloten zullen blijven.
Besluit 2:
niet te voldoen aan het verzoek van de kerk te Ten Boer.
Gronden:
- zolang er door de kerken gezamenlijk nog geen standpunt is bepaald rondom het onderwerp M/V en ambt, is het terecht dat de GS Ede 2014 heeft besloten dat de visie dat behalve mannen ook vrouwen in de kerkelijke ambten mogen dienen vrij bespreekbaar moet zijn, zolang er vanuit de Schrift geargumenteerd wordt;
- de thematiek is in de kerkelijke weg op de tafel van de synode gekomen en de discussie zal daar dus gevoerd moeten worden.