Printen

In memoriam prof. dr. J. Douma

 

D.J. Bolt

28-11-20

 

Op 7 november jl. overleed prof. dr. J. Douma op 88-jarige leeftijd. Na predikant te zijn geweest in GKv Rijnsburg en GKv Brunssum-Treebeek, benoemde de Generale Synode hem in 1970 aan de Theologische Hogeschool tot hoogleraar in de ethiek (hoofdvak), encyclopedie der theologie en geschiedenis der wijsbegeerte. In 1997 ging hij met emeritaat, en woonde sindsdien in Hardenberg.

 

Prof. Douma heeft onder gereformeerden, maar ook daarbuiten, bekendheid gekregen door zijn vele publicaties op ethisch gebied. We doen een greep, zonder te letten op publicatiedata: Grondslagen Christelijke Ethiek, Christelijke Ethiek capita selecta, Gewapende vrede, Euthanasie, De Tien Geboden, de serie Ethisch Commentaar, samen met prof. dr. W.H. Velema: over abortus, euthanasie, huwelijk, echtscheiding, homofilie, etc.

Douma schreef op een heel heldere manier over vaak ingewikkelde levensvragen, zodanig, dat ook de 'gewone man' het kon begrijpen en er met vrucht gebruik van maken. En dat hebben we dan ook heel vaak gedaan: 'even Douma raadplegen'.

Naast zijn boeken publiceerde prof. Douma ook in het Nederlands Dagblad (Moreel Beraad) en in De Reformatie. Het bleef bij ons zelden ongelezen. Na zijn afscheid van universiteit schreef hij nog een commentaar op de Psalmen. En bijna aan het eind van leven Onderweg, een autobiografie met tal van bijzonderheden uit zijn levensloop en zijn gezin.


Dat wil niet zeggen dat we prof. Douma in alles hebben kunnen volgen. Zo delen we niet de waardering bij velen in de huidige tijd voor de koers die Douma in de GKv zou hebben gewezen en die, zoals dat heet, de vrijgemaakte ramen en deuren naar 'de wereld' zou hebben opengezet. Ook op zijn publicaties m.b.t. de eerste hoofdstukken van de Schrift hebben kritisch moeten reflecteren.

Tegelijk is en blijft hij de broeder die ons in heel veel ethische vraagstukken een Schriftuurlijke weg wees. Tot op de dag van vandaag! 

 

We hebben groot respect voor het feit dat dr. Douma niet is meegegaan met veel ontwikkelingen in de GKv die van de Schrift afvoeren. Daarvan gaf hij publiek getuigenis in zijn publicatie Afscheid van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt). Dat zal een zeer ingrijpende droevige gebeurtenis zijn geweest in zijn leven. Hij alom bekend, ook tot ver in het buitenland, ging over naar de Gereformeerde Kerken Nederland, een klein afgescheiden kerkverband. Op een vergadering van verontrusten in Bunschoten spraken we hem eens, hij gaf aan hoe diep een noodzakelijke breuk met de kerken en ook met de Kamper universiteit hem raakte. Maar hij ging niet mee met de steeds meer afwijkende koers van de kerken die hij liefhad en zoveel jaren diende.

Dat was een grote tragiek aan het eind van zijn leven ondanks dat verhoudingen naar verluidt wel weer min of meer genormaliseerd zijn.

 

Nu is Jochem Douma niet meer onder ons. Als oudere, die hem (op afstand) toch intensief heeft meegemaakt en gewaardeerd. voelt het ook weer als een verlies van een stukje verleden dat gekenmerkt werd door een sterke overtuiging samen gereformeerd te willen geloven en ook te willen zijn. Dat kenmerkte Douma: ondanks alle 'ongebruikelijke wendingen' in zijn leven, wilde hij tot het laatst gereformeerd zijn. Daarin eren we hem en willen we hem door Gods genade graag volgen.

 

We wensen zr. Douma en de kinderen de kracht van de Heere toe om het verlies te dragen en te verwerken.