Ethiek

In de pers

Nieuwe artikelen
Signalen



Aanmelden GRATIS nieuwsbrief

Naam:
E-mail:



printen

mailen

Signalen 104

 

R. Sollie-Sleijster

16-05-20

 

Europese kranten

ND 2-5-2020

 

Nadat de in Frankrijk wonende ND Vaticaanwatcher Hendro Munsterman in 2017 contact had gelegd met de Franse katholieke krant La Croix, is er nu een samenwerkingsverband tot stand gekomen tussen het Nederlands Dagblad en La Croix. Ook de Italiaanse rooms katholieke krant Avvenire doet mee.

Daniël Gilissen, adjunct-hoofdredacteur van het ND, geeft aan dat er destijds direct herkenning was van elkaars journalistieke aanpak en identiteit: als gelovige krant midden in de samenleving staan. Samenwerking liet nog op zich wachten, maar nu fungeert de coronacrisis als katalysator. We delen dezelfde onderwerpen en interesses en hebben aandacht voor solidariteit, armen, zwakken en migranten, zo verwoordde hoofdredacteur Guillaume Goubert van La Croix het in een interview. En Hendro Munsterman schreef in 2017: “Het zou leuk zijn als het ND bij de oprichters van een Europese alliantie van christelijke dagbladen zou horen.”

 

Kort commentaar

Kennelijk kan dat dan zo zonder meer bij het Nederlands Dagblad, samenwerking aangaan met twee rooms katholieke dagbladen. We begrijpen dit niet. Hoe worden verschillen hier niet benoemd en zonder meer onder het kleed geveegd. Is het Nederlands Dagblad haar oorsprong vergeten? Een krant op basis van Gods Woord, die daarom de antithese niet uit de weg wil gaan, destijds gestart is op basis van een vasthouden aan de gereformeerde belijdenissen? We zien in deze samenwerking een verder afglijden in de richting van valse oecumene. Natuurlijk hebben we raakpunten in onze zorgen (zie ook het volgende en het laatste signaal) en aandacht voor armen, zwakken en migranten en hebben we gedeelde interesses. Maar waar de uitgangspunten zo verschillen, kunnen we verwachten dat de uitkomsten van zo’n samenwerking teleurstellen. We delen daarom niet het enthousiasme waarmee over dit aangaan van samenwerking wordt gesproken.

 

Paus Benedictus spreekt zich uit tegen homohuwelijk

RD 4-5-2020

 

In een net verschenen biografie over paus Benedictus XVI, Joseph Ratzinger, spreekt deze zich uit tegen het homohuwelijk. De emeritus paus trad in 2013 af.

Ratzinger waarschuwt: “Honderd jaar geleden zou iedereen het absurd hebben gevonden om over het homoseksuele huwelijk te spreken. Tegenwoordig worden degenen die hier tegen zijn sociaal geëxcommuniceerd. Hetzelfde geldt voor abortus en voor de productie van mensen in het laboratorium. (-) De moderne samenleving is bezig met het formuleren van een antichristelijke geloofsbelijdenis. Wie zich daartegen verzet wordt bestraft met sociale excommunicatie. De angst voor deze spirituele kracht van de antichrist is dan maar al te natuurlijk. (-) De echte bedreiging voor de kerk ligt in een wereldwijde dictatuur van schijnbaar humanistische ideologieën.”

 

Stel dopen niet langer meer uit

RD 12-5-2020

 

“Hoewel onze kinderen in zonde ontvangen en geboren zijn, (…) of gij niet belijdt, dat zij in Christus geheiligd zijn en daarom als lidmaten van zijn gemeente behoren gedoopt te wezen?”, zo luidt de eerste vraag van het gereformeerde doopformulier. Door de coronacrisis is er een ongewenste situatie ontstaan van ongewild ongedoopte kinderen.

Dr. A.H. van Veluw, predikant van de Hervormde Gemeente De Hoeksteen in IJsselmuiden, acht het niet juist dat gezegd wordt dat dopen nu niet kan, omdat je als voorganger binnen de anderhalve meter komt. Maar de predikant is het ook niet eens met wat dr. John van Eck in het ND van 30 april zei, namelijk dat de handeling door een van de ouders gedaan kan worden. Dan zou je het ook online bij de wastafel kunnen doen. De predikant vindt het essentieel dat de doop met water door de geordineerde predikant en in een kerkdienst plaats vindt. Maar hoe dan?

Van Veluw: We kunnen creatief zijn in dopen in de doopdienst: alleen de ouders met hun kind en de ambtsdragers komen samen, ondersteund door koster en beeld- en geluidstechnici. De rest van de gemeente en de familieleden kunnen de dienst thuis online meemaken.  De doophandeling zelf kan op anderhalve meter afstand worden voltrokken met gebruikmaking van een lange stok met een schaaltje of Jacobsschelp daaraan vast. De dominee kan de tekst uitspreken en tegelijk een zegenend gebaar maken op afstand, net als aan het slot van de dienst. Onze armen zijn dan ook te kort om iedereen de zegen op het hoofd te leggen, maar Gods armen zijn nooit te kort.

 

“Zingen in gesloten ruimte onveilig”

ND 8-5-2020

 

Kan er weer samen gezongen worden als de gemeenten weer samenkomen?, zo vraagt prof. Detlef Lohse. Zijn antwoord is: “Doe het niet. Veel te riskant.”

De vloeistoffysicus aan de Universiteit Twente waarschuwt met klem niet samen te gaan zingen, want “als er gezongen wordt, komen veel vochtdruppels naar buiten. Hoe luider, hoe meer.”

Ook in Duitsland is zingen in kerkdiensten verboden en mondkapjes geven geen 100 procent zekerheid  volgens de hoogleraar.  Ook ruim afstand houden tussen de zangers, of het nu 1,5 meter of 4 of 8 meter is, acht Lohse niet veilig genoeg. Buiten zou het kunnen, maar niet in afgesloten ruimtes als kerken. Lohse: “Als er geen wind is, blijven kleine druppels rondhangen. Vooral in vochtige lucht, als er minder verdamping optreedt. Ze kunnen dan wel 10 meter ver komen. Of nog veel verder, via ventilatiesystemen of de airco. (-) Er is geen grens tussen kleine en grote druppels. Iemand die hoest of zingt, scheidt druppels met alle mogelijke groottes uit. (-) Het virus is ongeveer 100 nanometer groot, dus in een klein druppeltje van 1 micrometer kunnen een aantal virusdeeltjes zitten.”

 

Koren zijn nog beducht om te gaan zingen

ND 8-5-2020

 

Koornetwerk Nederland vindt het ‘onverstandig’ om vanaf 1 juni weer met maximaal 30 personen in één ruimte te gaan zingen, ook al is dit volgens het RIVM mogelijk. Koornetwerk wil eerst nader onderzoek naar de risico’s voor “de 1,5 miljoen actief samen zingende Nederlanders.” Juist bij koren zijn er veel “directe risicogroepen.”

 

“Zingen is essentieel voor het kerk-zijn”

ND 8-5-2020

 

Hymnoloog en musicoloog dr. Jan Smelik uit Steenwijk benadrukt dat zingen wel essentieel is voor het kerk-zijn. De gezongen lofprijzing is een Bijbelse opdracht. Het zingen maakt deel uit van de Woordverkondiging.

Smelik verwijst naar Calvijn, die zegt dat in een kerkdienst drie dingen noodzakelijk zijn: het Woord, de sacramenten en de gebeden. De gebeden splitst hij uit naar gesproken en gezongen gebeden, zoals het kerklied. Calvijn geeft aan dat de gezongen gebeden een hogere actieradius hebben dan het gesproken woord, want door de melodie komt de tekst veel dieper in de mens te zitten. De melodie werkt als een trechter, waardoor het Woord bij de mens binnenkomt.

Smelik laat ook weten dat uit onderzoek blijkt dat samen zingen goed is voor de onderlinge betrokkenheid en gemeenschapsvorming.

De musicoloog is zich bewust van de risico’s en vindt dat je die zo veel mogelijk moet vermijden, maar denkt dat  er misschien toch een tussenoplossing is. Hij denkt dan aan een aantal goede zangers dat namens de gemeente zingt. Smelik meent dat, “al heeft zelf actief meezingen absoluut de voorkeur, ook het luisteren naar een gezongen tekst een meerwaarde heeft boven een gesproken tekst. Het is niet optimaal, maar in deze crisistijd kan niet alles optimaal zijn. Het is in ieder geval beter dan de lofprijzing helemaal achterwege te laten.”

 

Proef: maximaal 122 mensen in Keulse dom

ND 8-5-2020

 

Zo’n zeven keer minder zitplaatsen, geen gezang en plexiglas voor het altaar, zo verliep een proefviering in de Keulse dom. Zo’n 122 mensen waren aanwezig en ieder moest een gezichtsmasker op. Alleen op aangegeven zitplaatsen mocht men zitten en looppaden waren eveneens gemarkeerd. Het Italiaanse rooms katholieke dagblad L’Avvenire  berichtte dat aartsbisschop Woelki ook een gezichtsmasker droeg en achter een paneel van plexiglas stond. Tongcommunie was niet mogelijk, zo schrijft de krant.

Mensen kunnen vooraf twee gratis kaarten aanvragen voor de komende zondagsdienst. Maximaal 122 deelnemers kunnen de dienst meemaken. Daarmee is de capaciteitsdaling 85 procent. Het totaal aantal zitplaatsen is 800. Risicogroepen worden opgeroepen de dienst via televisie of internet te volgen.