Ethiek

Liturgie en eredienst

Nieuwe artikelen
Signalen



Aanmelden GRATIS nieuwsbrief

Naam:
E-mail:



printen

mailen

Tot troost en zaligheid

 

D.J. Bolt

01-06-19

 

We kregen ter recensie het boek Tot troost en zaligheid aangeboden, een bundel preken over de leer van de Heilige Schrift zoals die is samengevat in de 52 zondagen van de Heidelbergse Catechismus.

Het boek is een initiatief van predikanten van De Gereformeerde Kerken, en onder redactie van T.L. Bruinius met medewerking van 'Opleiding tot de Dienst des Woords' van deze kerken tot stand gekomen.

De preken zijn van ds. M. Dijkstra, dr. P. van Gurp, ds. E. Heres, ds. C. Koster, ds. S. de Marie en ds. M.A. Sneep.

 

De bundel voorziet in een (grote) behoefte. Er moeten in erediensten regelmatig preken worden gelezen door niet-predikanten. Dan is het belangrijk dat er schriftuurlijke preken beschikbaar zijn die ook in voorbeelden en in taalgebruik passen bij deze tijd. Wat ons betreft zijn de auteurs daar in geslaagd. Het boek is ook voor persoonlijk gebruik bedoeld.

 

Het initiatief valt zeer te waarderen. Het is van groot belang dat de gemeente gevoed en aangesproken wordt met verantwoorde en actuele preken. En die worden wat ons betreft hiermee aangeboden.
Goed communiceren is, zeker in onze mediatijd, noodzakelijk. Het is bijna fysiek waarneembaar dat preken 'uit de oude doos' bij jongeren het ene oor in en het andere weer uit vliegen. En niet alleen bij jongeren … Prediking als de centrale bediening van de verzoening is van fundamenteel belang in de opbouw van de gemeente. Daarom verdient de manier waarop ze worden verwoord en gebracht goede aandacht.

Zou het in dit kader niet aanbeveling verdienen om de wijze van voorgaan en voordracht van daarvoor niet geschoolde voorgangers te bespreken met een (externe) deskundige op het gebied van communicatie?

 

Opmerkingen en aanbevelingen

 

Enkele waarnemingen en opmerkingen die mogelijk positief kunnen bijdragen aan een vervolg op dit initiatief.

 

De lengte van de preken varieert nogal: van 5 pagina's tot bijna 9! Het is de vraag of preken van laatste genoemde lengte wel geschikt zijn om voor te lezen. Kan een auteur-predikant zelf wellicht door zijn voordracht van zijn preek de aandacht vasthouden, dat is bij preeklezers lastiger. Het is immers niet hun eigen tekst.

 

In de geboden preken wordt vrij standaard de klassieke gewoonte gevolgd de preek te voorzien van een thema met een puntenverdeling. Dat is heel waardevol! Zeker als de voorganger het thema herhaalt bij de overgang naar een nieuw onderdeel. Dan valt de inhoud ook beter te memoriseren. Wel is het zaak thema en onderverdeling zo 'puntig' mogelijk te formuleren, een kunst op zich! Het ondersteunt het onthouden van de kernaspecten van de verkondiging en vergemakkelijkt het inhoudelijke gesprek na afloop van de eredienst. 

 

Bij elke preek is uiteraard de liturgie voor de dienst aangegeven. Wat nogal eens mist is welke liturgie is bedoeld: Middelburg of Kampen. Die liturgiekeuze is wel van belang, m.n. ook voor organisten. Een enkele predikant laat de liturgiekeuze Middelburg/Kampen er van afhangen of de preek 's morgens of 's middags wordt gehouden. Maar dan is het wel wenselijk beide liturgieën expliciet te vermelden en geen mix die doet puzzelen.

 

Het boek is mooi en stevig uitgevoerd. Het letterbeeld is prettig en groot genoeg om voor te lezen op de kansel. Wel was nog een tekstcorrectie slag nodig geweest. Zo worden in het overzicht van predikanten-zondagen als auteurs van de preek over zondag 38 twee predikanten genoemd (de 'echte' auteur is ds. Dijkstra). Ook mist in het overzicht de zondag 31 (de auteur is ds. Heres). Verder zijn er nogal eens thema's/punten die niet, of niet geheel, correct zijn weergegeven.

 

Het zou m.i. aanbeveling verdienen ook een digitale versie van deze bundel beschikbaar te stellen. Immers preeklezers hebben vaak de behoefte leesaanwijzingen en -accenten in de tekst te plaatsen of eventueel een toch wat lastige zin aan te passen.
En, zou het ook niet een idee zijn als vervolg op dit waardevolle initiatief, dat voorgangers regelmatig preken (beveiligd) beschikbaar stellen in bijvoorbeeld de i-net cloud zodat er een voortdurende aanwas van nieuwe preken is? In principe bevat dit boek immers slechts preken voor één 'jaargang'. Er blijft grote behoefte aan leespreken, zowel met een 'zondagtekst' als andere, die de gemeente kunnen bouwen in de tijd waarin wij leven.

 



Naar aanleiding van het boek Tot troost en zaligheid, gebonden, 388 pagina's is te bestellen via pieterdrijfhout@outlook.com. Het boek kost € 25.