Canada en de Nederlandse kerken – GKa (1)
Redactie een in waarheid
17-11-12
Zoals in het vorige artikel, Canada en de Nederlandse kerken vermeld, kreeg een (sub)comité van de Canadian Reformed Churches opdracht, kort samengevat, onderzoek te doen naar de ontwikkelingen in de gereformeerde kerken vrijgemaakt en naar het ontstaan van de uit haar afgescheiden kerken.
Het comité schreef over haar bevindingen twee uitgebreide rapporten die volgend jaar DV op de synode van Carmen zullen dienen:
- Rapport van het CRCA Subcomité voor contact met de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt in Nederland (GKv)
- Rapport van de CRCA Subcommissie Nederland aan de Synode Carman 2013 met betrekking tot de verhoudingen tot de Gereformeerde Kerken Hersteld
In het eerder genoemde artikel gaven we al een overzicht van de opdrachten of mandaten die het comité meekreeg. Het is van groot belang kennis te nemen van de waarnemingen, analyses en aanbevelingen in deze rapporten. Daarom vervolgen we nu de publicatie van deze in extenso vertaalde documenten.
Om verwarring te voorkomen hebben we twee reeksen artikelen gepland:
- Canada en de Nederlandse kerken – GKv
- Canada en de Nederlandse kerken – GKa
De eerste reeks gaat specifiek over de vrijgemaakte kerken zelf, de tweede over de van haar afgescheiden kerken die we kortheidshalve aanduiden met GKa.
Het voorliggende artikel is dus onderdeel van de laatstgenoemde reeks GKa, waarvan we nu het eerste deel publiceren.
Rapport van de CRCA Subcommissie Nederland
aan de Synode Carman 2013 met betrekking tot de verhoudingen tot
de Gereformeerde Kerken Hersteld
[zie voor inhoudsopgave en mandaten (paragraaf A), het artikel Canada en de Nederlandse kerken, dat twee weken geleden werd gepubliceerd, eiw]
Dit rapport bevat de volgende afkortingen:
| DGK | – De Gereformeerde Kerken in Nederland (hersteld) |
| GKV | – Gereformeerde kerken Vrijgemaakt |
| GKNvv | – Gereformeerde Kerken Nederland (voorlopig verband) |
| GKD | – Gereformeerde Kerk Dalfsen (dolerend) |
| FRCA | – Free Reformed Church Australia |
| OPC | – Orthodox Presbyterian Church |
| LRCA | – Liberated Reformed Church of Abbotsford |
| BBK | – Betrekking Buitenlandse Kerken |
B. De commissie en haar activiteiten
De subcommissie bestaat uit de volgende leden: Ds. J. De Gelder, Ds. J. Moesker (samenroeper), dhr. Gerard J. Nordeman, en Dr. C. Van Dam.
Sinds Synode Burlington 2010 is de commissie veertien keer samengekomen in Burlington om te werken aan dit mandaat, alsmede het andere mandaat dat de subcommissie gekregen had van GS Burlington 2010, (Acta Art. 86, p. 131). De commissie vergaderde ook een keer met de deputaten BBK van DGK in Hasselt in Nederland. Deze deputaten zijn Dr. P. van Gurp, Ds. S. de Marie (adviseur), br. A. van der Net. Een andere deputaat, br. J. Houweling, kon niet aanwezig zijn.
Er werd regelmatig gecorrespondeerd via officiële brieven en email.
Afschriften van deze correspondentie zullen aan de synode voorgelegd worden.
C. Mandaat 4.2.1 – Een gesprek aangaan met DGK om een juist beeld te krijgen van hun zorgen en wat ze naar aanleiding daarvan gedaan hebben.
1. Inleiding
De Gereformeerde Kerken in Nederland (hersteld) ontstonden als een gevolg van zorgen binnen de GKV. In verscheidene gemeentes hadden verontruste gemeenteleden en kerkenraden een beroep gedaan op meerdere vergaderingen om bepaalde besluiten te herroepen, maar deze verzoeken werden voortdurend afgewezen. Ze zagen geen andere uitweg dan zich af te scheiden van hen die alle synode besluiten voor vast en bondig hielden. Dit gebeurde na herhaalde waarschuwingen en oproepen aan alle kerkenraden in het kerkverband.
Momenteel bestaan DGK uit 11 gemeenten verdeeld over 2 classes. In totaal zijn er ongeveer 1200 leden.
Hoewel veel van de documenten en informatie in het Nederlands zijn, is de commissie dankbaar voor de vele stukken die DGK in het Engels vertaald hebben. DGK hebben ook een Engelstalige publicatie met de naam Reformed Continua uitgegeven en ze hebben een website www.reformedcontinua.nl. ”met het doel mensen te informeren over De Gereformeerde Kerken in Nederland (hersteld), gebeurtenissen die leidden tot de Vrijmaking van 2003, alsmede om achtergrond informatie te geven over verwante onderwerpen”.
2. Correspondentie
De subcommissie begon haar werk kort na haar benoeming. Een van de eerste taken was om zich voor te stellen aan DGK in een brief gedateerd 15 september 2010, en om hen op de hoogte te stellen van het mandaat dat de subcommissie van synode Burlington gekregen had. In dezelfde brief vroeg de subcommissie om een gelegenheid om afgevaardigden van DGK te kunnen ontmoeten om de specifieke punten in het mandaat te bespreken om zo een juist beeld te krijgen van de zorgen en van DGK en wat ze naar aanleiding daarvan gedaan hebben. Verder werd voorgesteld om zo’n ontmoeting te hebben wanneer de deputaten van de subcommissie in Nederland zouden zijn voor de synode te Harderwijk van de GKV in april, 2011.
In een brief gedateerd 25 januari 2011 antwoordden deputaten BBK van DGK dat , hoewel ze het “een goede zaak vonden om het gesprek te hervatten”, ze het beter vonden om eerst een aantal zaken via correspondentie te bespreken voordat ze een persoonlijke ontmoeting zouden hebben. Zij legden de subcommissie het volgende voor:
a. De uitspraak over en inhoudelijke beoordeling van de onwettige afscheiding van DKG door de synode Smithers en de vestiging daarvan door de synode Burlington.
b. De invloed van artikelen zoals die van Ds. K. Stam, onlangs verschenen in Clarion.
c. Een beoordeling door deputaten [CanRC] met betrekking tot de inhoud van de correspondentie tussen de GKV en DGK gedurende de afgelopen jaren.
d. Hoe de deputaten de situatie in de GKV gedurende de afgelopen 3 jaren, inhoudelijk beoordelen (Met inhoudelijk bedoelen we beoordelen naar de leer van de Schrift en de belijdenissen en de toepassing van de KO).
e. De erkenning van de Liberated Reformed Church of Abbotsford door DGK, waardoor deze broeders ook bij de bespreking betrokken zouden moeten worden.
In een brief gedateerd 16 maart 2011 antwoordde de commissie dat, om een gesprek op gang te brengen, wij zo’n correspondentie zouden kunnen opzetten, maar pas nadat de deputaten naar de synode Harderwijk van de GKV waren geweest.
Intussen hoorde de commissie van een mogelijk bezoek van ds. De Marie aan Ontario begin November 2010. Daarom werd hem om een ontmoeting verzocht wanneer het hem het beste uitkwam. DGK wees in een brief van 18 oktober 2010 dit verzoek af op grond van het feit dat: ds. De Marie geen deputaat BBK is; ds. De Marie niet genoeg tijd heeft in Canada; iedere vergadering met de CanRC bijgewoond moet worden door tenminste twee afgevaardigden van DGK; andere zaken opgelost moeten zijn voordat er een ontmoeting kan plaatsvinden.
In een brief gedateerd 26 oktober 2011 vroeg de subcommissie de deputaten van DGK weer om een ontmoeting. De subcommissie was van plan in de maand april in Nederland te zijn in verband met vergaderingen met deputaten BBK van de GKV en GKNvv. Er werd aan de deputaten van DGK voorgesteld om, in plaats van een langzame, tijdrovende en mogelijk verwarrende briefwisseling, een persoonlijke ontmoeting beter zou zijn voor het bespreken van een aantal zaken, inclusief de eerdergenoemde door DGK, evenals zorgen die de subcommissie en de Canadian Reformed Churches hebben.
Deze zijn:
- De gronden voor uw indirecte verklaring dat de CanRC valse kerken zijn, zoals ook expliciet door ds. De Marie uitgesproken in een openbare vergadering in Ontario op 3 november 2010.
- De redenen voor de vrijmaking door DGK.
- Het tijdstip van deze vrijmaking.
- Redenen voor onenigheid tussen DGK en GKN(vv)
- Ontwikkelingen binnen de GKV.
- Mogelijkheden om elkaar te helpen in het werken aan kerkelijke eenheid.
De deputaten van DGK antwoordden positief op dit verzoek en gaven toe dat “de correspondentie tussen deputaten van de CanRC en ons niet altijd vlekkeloos is geweest.”
3. Vergadering met deputaten BBK van DGK
Deze vergadering vond plaats op 20 april 2012 in Hasselt, Nederland, en werd door de broeders hierboven genoemd onder B bijgewoond. De besprekingen werden in een open, broederlijke sfeer gehouden. De meeste bovengenoemde punten konden in enige mate behandeld worden. Aan het slot van de vergadering werd de dank uitgesproken dat er de mogelijkheid was om elkaar te ontmoeten.
Een uitgebreid rapport van deze vergadering is bijgevoegd als bijlage A op pag.12 [publicatie volgende keer, eiw].
De subcommissie werd in haar contact met DGK meteen geconfronteerd met het besluit van synode Smithers 2007. Deze synode had besloten dat de afscheiding die had plaatsgevonden een “scheuring” genoemd moest worden, en dat DGK vermaand moesten worden vanwege een onwettige afscheiding.
Synode Smithers kwam tot deze uitspraken op grond van informatie en aanbevelingen van de CRCA in zijn rapport aan de kerken en de synode. Het rapport maakte in grote mate gebruik van informatie van de GKV en de brochure “Niet boven wat geschreven is”. Deze brochure werd opgesteld door deputaten BBK van de GKV ten behoeve van de zusterkerken..
In een supplement bij hun rapport bevestigen deputaten CRCA ontvangst van de brochure “ Doe geen woorden af van dit boek der profetie”, een officieel antwoord van DGK op de BBK brochure.De deputaten CRCA besloten hun opmerkingen over het antwoord van DGK met de woorden “Met andere woorden, we geven meteen toe dat we niet alle zaken bekeken hebben die de GKH (DGK) als gronden voor hun zo-geheten vrijmaking aangevoerd hebben, omdat de CRCA daartoe geen specifiek mandaat had.” (pag.95). Dit is jammer, want de brochure geeft wel zeer duidelijk aan waar, naar hun mening, de GKV begonnen zijn af te wijken van Schrift en belijdenis. De brochure bespreekt verder de zorgen die er zijn over de weg van interkerkelijke relaties die de GKV opgaan in hun gesprekken met de Nederlands Gereformeerde Kerken. Dit zijn dezelfde zorgen die wij, de nieuw benoemde subcommissie, hebben genoemd in ons interim rapport in 2011 en in dit rapport aan synode Carman.
4. Met betrekking tot de Liberated Reformed Church of Abbotsford
In 2007 vormde een klein aantal ex-Canadian Reformed kerkleden een gemeente onder de naam Liberated Reformed Church of Abbotsford.
Synode Zwolle 2007-2008 van DGK ontving een brief van de LRCA met het verzoek om nauwer contact.Deputaten BBK kregen opdracht dit verzoek te onderzoeken en te rapporteren aan de volgende synode. In een brief gedateerd 3 juni 2010, vroeg de LRCA officieel om een zusterkerkrelatie met DGK.
Synode Emmen 2009-2010 behandelde een rapport van de deputaten BBK. In dit rapport verklaarden deputaten dat ze meer onderzoek moesten doen naar de wettigheid van de vrijmaking in Abbotsford. Er moest meer studie gemaakt worden van de Westminster Confessie, en er moest onderzocht worden hoe de belijdenissen functioneren betreffende meer of minder zuivere kerken in de Presbyteriaanse kerken, vooral bij de OPC. Ze hadden nog geen duidelijk zicht op de invloed van interkerkelijk denken en praktijken in de OPC op de geest in de CanRC, of in hoeverre de gereformeerde leer werd gerelativeerd in de CanRC, en in hoeverre de Canadese kerken verbasterd waren.
Synode Emmen stelde dat deputaten BBK een taak hebben om voldoende en relevante informatie met betrekking tot de LRCA te verzamelen, zodat de synode tot een verantwoorde beslissing kan komen om een zusterkerk relatie aan te gaan met de LRCA. De wettigheid van de plaatselijke vrijmaking is van beslissende betekenis. Synode Emmen stelde ook dat de meest recente synodes van de CanRC zich negatief hadden uitgesproken over DGK door hen schismatiek te noemen. En ten derde stelde synode Emmen dat individuele leden van de CanRC sinds 2004 niet meer rechtstreeks in beroep kunnen gaan tegen synodebesluiten. Dit beperkt het ambt van alle gelovigen, hetgeen onschriftuurlijk is, zo stellen ze.
Synode Emmen besloot dat deputaten BBK, met advies van ds. De Marie, een lijst zou opstellen met vragen over de gronden waarop de LRCA zich had vrijgemaakt van de CanRC; die lijst naar de LRCA te sturen zodat deputaten nog tijdens deze synode antwoord zouden kunnen krijgen; en dat deputaten door middel van het bijwonen van erediensten en gesprekken met gemeenteleden een beeld krijgen van het gereformeerde karakter van de gemeente in Abbotsford. (Acta van de Generale Synode van De Gereformeerde Kerken in Nederland, Emmen 2009-2010, Artikel 97, p.117)
Synode Emmen ontving een aanvullend rapport van deputaten BBK waarin zij aanbevelen dat de synode een zusterkerk relatie aangaat met de LRCA.
Ze gaven de volgende gronden:
- De LRCA begeert te leven in overeenstemming met het Woord van God en gebruikt de NKJ in plaats van de NIV, die de CanRC gebruiken;
- De LRCA heeft als grondslag de Drie Formulieren van Eenheid, net als DGK;
- De LRCA gebruikt de Dordtse Kerkorde in de Engelse versie;
- De LRCA gebruikt het Book of Praise.
Synode Emmen besloot de LRCA te erkennen als ware kerk en een zusterkerk relatie met haar aan te gaan.
Het is belangrijk te letten op de gronden voor dit besluit:
- De LRCA is trouw aan God in leer, eredienst en tucht;
- Doordat de CanRC een zusterkerk relatie zijn aangegaan met de OPC en de URC zijn er dwalingen (kerk, verbond, prediking) de kerk binnengeslopen die ambtsdragers niet opmerkten of niet wilden opmerken;
- Leden van de CanRC hebben wel op wettige wijze hun zorgen, bezwaren en revisie verzoeken ingediend. De mogelijkheid om via de kerkelijke weg bezwaren in te dienen is hen ontnomen door een nieuw synodebesluit binnen de CanRC betreffende het indienen van bezwaren bij de synode door kerkleden;
- Door niet in te gaan op ingediende bezwaren hebben de CanRC de vrede in de kerk gesteld boven het recht van Christus;
- Deze dwalingen raken het hart van het Evangelie en heel het leven in de kerk.
De Acta van Synode Emmen, art.98, laten zien dat twee mannen, br. P. Drijfhout en br. A.van der Net, naar Abbotsford reisden, waar ze gemeenteleden bezochten, op twee zondagen erediensten bijwoonden en aanwezig waren bij een vergadering van de mannenvereniging. Deze deputaten rapporteerden dat ze inzicht hebben gekregen in de ontwikkelingen binnen de CanRC, de OPC en de URC. Ze hoorden dat in de OPC een Baptist mag preken mits hij niet spreekt over de volwassendoop. Ook wordt de tucht zelden toegepast in de OPC.
In verband met de wettigheid van de vrijmaking in Abbotsford kwam de Westminster Confessie, in gebruik bij de zusterkerken van de CanRC, ter sprake. In het bijzonder bleek de praktijk van een open avondmaalstafel in de OPC, maar ook binnen de CanRC zelf, een belangrijke grond voor de vrijmaking van de verontrusten.
De deputaten rapporteerden verder dat het hun duidelijk was geworden dat de broeders en zusters in Abbotsford al het mogelijke hadden ondernomen om in overeenstemming met Schrift en belijdenis te leven.
In oktober 20101 brachten ds. De Marie en br. Joh. Houweling weer een bezoek aan de LRCA.Gedurende de twee weken dat zij er waren doopte ds.de Marie een aantal kinderen en bediende hij het avondmaal. Ook woonde hij een kerkenraadsvergadering bij.
Op de vergadering in Hasselt zetten de CanRC deputaten vraagtekens bij de manier waarop de wettigheid van de vrijmaking in Abbotsford vastgesteld werd.
De rapportage van deputaten, zoals vastgelegd in de Acta van synode Emmen, is op z’n minst twijfelachtig en mist bewijsmateriaal. Nooit werd tijdens de bezoeken aan Abbotsford contact opgenomen met een CanRC-kerk of een deputaat van de CanRC, zelfs niet met de CanRC kerk te Abbotsford. En toen er een gelegenheid was voor de twee DGK mannen om ons te ontmoeten, werd er geen belangstelling getoond.
De deputaten van DGK gingen alleen af op informatie van de LRCA en geselecteerde Acta van recente CanRC synodes. Het feit dat er ruim voor 2001 al meningsverschillen waren over heel andere zaken tussen de CanRC en plaatselijke kerkenraden enerzijds en een aantal huidige leden van de LRCA anderzijds blijkt niet uit de DGK rapporten.
Mandaat 4.2.2 – Blijven zoeken naar wegen om te komen tot verzoening tussen DGK en GKV.
De commissie heeft, in haar gesprekken met de deputaten BBK van de GKV en DGK, een poging gedaan om wegen tot verzoening te vinden. Het werd al gauw duidelijk dat, ondanks initiatieven van beide kanten, de kloof alleen maar breder geworden is. Terwijl DGK nog steeds probeert de communicatie tussen beide kerken open te houden, heeft de GKV met haar besluit op de synode van Harderwijk besloten te berusten in de status quo en af te zien van verder contact.
Het volgende is een samenvatting van de correspondentie tussen synodes van de GKV en DGK:
2003 – DGK Akte van Vrijmaking of Wederkeer
Toen in 2003 meer dan 1000 broeders en zusters zich vrijmaakten van de GKV en DGK vormden gaven ze een “Akte van Vrijmaking of Wederkeer” uit.
Daarin vermeldden ze de verschillende gronden voor deze vrijmaking en hun zorgen over de ongereformeerde richting die de GKV opgaan.
2005 – Oproep tot Wederkeer door Synode Amersfoort-Centrum
Synode Amersfoort Centrum 2005 van de GKV besloot aan DGK een oproep te doen tot wederkeer. In een uitgebreide brief met diverse bijlagen drong ze er bij haar broeders en zusters op aan om hun daden te heroverwegen. De brief, geschreven uit oprechte bezorgdheid en pastoraal van toon, drong er bij de leden die vertrokken waren op aan om terug te keren, volgens het verlangen van onze Zaligmaker dat allen een zullen zijn (Johannes 17:21). In de eenheid van het katholieke, ontwijfelbare Christelijke geloof moet de gebroken verhouding hersteld worden.
Verder poogden ze nauwkeurig in te gaan op de zorgen die naar voren gebracht werden in de Akte van Vrijmaking, waarbij ze er op wezen dat er binnen de kerk ruimte moet zijn voor verschillend begrip en uitleg van de Schrift. Het vertrek van de verontrusten werd als onwettig beschouwd, aangezien niemand gebonden werd aan een onschriftuurlijke leer en geen ambtsdrager daarom werd geschorst of afgezet. De brief vroeg de deputaten voor kerkelijke eenheid van DGK om goed acht te geven op wat er was geschreven en voorstellen in te dienen bij de volgende synode van DGK om de afscheiding te heroverwegen. De synode droeg haar deputaten voor kerkelijke eenheid op om, samen met het moderamen van de synode van 2005, deze brief verder uit te leggen en toe te lichten in een ontmoeting met DGK, mochten zij toestemmen in zo’n gesprek.
Het is duidelijk uit de bespreking voorafgaand aan het vaststellen van deze brief dat synode Amersfoort-Centrum ook de verontruste broeders en zusters binnen de GKV op het oog had. De brief was vooral een verklaring van waar de kerken voor staan. Dit werd gedaan in zeven overwegingen. Daarom is de oproep niet maar een uitnodiging voor een gesprek. Het is duidelijk een verklaring van “zo willen wij gereformeerd zijn”, met een oproep aan DGK om aan te geven waar ze vinden dat dit afwijkt van Schrift en belijdenis.
2006 – Antwoord DGK op Oproep tot Wederkeer
In een brief gedateerd 15 april 2006 antwoordde de Generale Synode van Mariënberg 2006 van DGK uitgebreid op de Oproep tot Wederkeer van synode Amersfoort van de GKV.
Men was positief over de hoop op verzoening, maar Synode Mariënberg kwam tot de conclusie dat de zorgen die nu uitgesproken worden in schril contrast staan tot de manier waarop de synode en de kerken in het verleden het hulpgeroep om begrip en aandacht voor de verontrusten in de GKV in het verleden genegeerd hebben.
Terwijl men het er over eens is dat wat in de kerken geleerd en gehandhaafd wordt gebaseerd moet zijn op Schrift en belijdenis, leidt het verlangen om ruimte te maken voor zaken die niet duidelijk zijn in de Schrift of die geëvalueerd moeten worden in de context van tijd en cultuur tot verwarring en uiteenlopende interpretaties. Men moet de Schrift gehoorzamen, niet alleen met woorden, maar vooral ook met daden.
Het argument dat niemand gedwongen werd om onschriftuurlijke leer te aanvaarden en te volgen, en dat geen ambtsdragers geschorst of afgezet werden snijdt geen hout. Synode Mariënberg stelt dat binnen de pluraliteit van de GKV verschillende opvattingen ongestraft naast elkaar kunnen staan.
De zeven overwegingen en andere punten van Amersfoort werden kritisch bekeken en beantwoord. Over het geheel genomen vond synode Mariënberg het verzoek van de GKV onaanvaardbaar. Ze voelden dat het een poging was om hen te overtuigen terug te keren zonder dat er iets in de GKV veranderd was.
Mariënberg vond het vooral beledigend dat ze nu een verzoek voor een gesprek ontvingen terwijl in 2003, nadat alle voorgaande synodebesluiten als vast en bondig waren aanvaard, geen enkele kerkenraad reageerde op hun oproep tot een gesprek in de Oproep tot Vrijmaking of Wederkeer.
Aangezien het verval in de GKV doorgaat en de synode van Amersfoort-Centrum besluiten van voorgaande synodes handhaafde, zagen DGK geen heil in een gesprek. DGK zagen het niet meer als hun taak om te werken aan eenheid zolang er geen verandering of bekering is in de GKV.De roep om reformatie is uitgegaan, maar is door elke kerkenraad binnen het kerkverband van de GKV afgewezen.
2008 – GKV antwoord op de brief van DGK synode Mariënberg
Artikel 117 12-9-2008 (Akta 2008 Zwolle Zuid)
De Generale Synode van Zwolle Zuid behandelde de brief van Mariënberg en besloot om met droefheid kennis te nemen van het besluit van DGK om de oproep tot wederkeer af te wijzen. De synode verklaarde ook dat de liefde van de GKV blijft uitgaan naar de broeders en zusters in DGK. Verder besloten ze de oproep tot broederlijke eenheid te handhaven, maar te berusten in de afwijzing van DGK, aangezien er geen andere optie was.
Zwolle Zuid handhaafde de bereidheid tot een gesprek en gaf de deputaten ook die opdracht mee. Dit werd aan DGK meegedeeld in een brief gedateerd 14 oktober 2008.
2010 – DGK antwoord op brief van synode Zwolle Zuid van GKV
In een brief gedateerd 21 mei 2010 antwoordde de Generale Synode van Emmen van DGK op het schrijven van de synode Zwolle Zuid van de GKV.
Daarin spraken ze hun dankbaarheid uit over de woorden van liefde en over de noodzaak te blijven strijden voor eenheid op grond van Gods Woord en de gereformeerde belijdenissen.
Ze merkten echter ook op dat de brief van Zwolle Zuid niet inging op de inhoud en de hoofdzaak van de brief van DGK synode Mariënberg. De DGK-brief was een goedbedoelde, innige oproep tot bekering en terugkeer naar het ware fundament van Gods Woord en het gezag daarvan. Uit liefde en bewogenheid, en om bij te dragen aan het gesprek, ging synode Emmen nogmaals in op de punten van zorg:
- Verlangen naar eenheid in het ware geloof.
- Schriftkritiek verwijdert het fundament van onder de kerk.
- De Nieuwe Bijbel Vertaling leidt op dwaalwegen.
- Het vierde gebod van onze God: Gedenkt de Sabbat dag dat gij die heiligt.
- Het zevende gebod van onze God: Gij zult niet echtbreken.
- Het heilig avondmaal is voor leden van de kerk.
- Kerkelijke eenheid ten koste van Gods Woord is verkeerd.
- Oproep: Keer terug tot trouw aan de Almachtige
- Wens: Samen in de eenheid van het ware geloof onze God en Vader dienen
De brief vervolgde toen met een zeer uitgebreide en gedetailleerde uiteenzetting van de genoemde punten, waarbij ze trachtten aan te tonen waar de GKV waren afgeweken. De brief werd afgesloten met een bede om en de hoop op bekering, om zo samen de Here te kunnen dienen.
2011 – GKV antwoord op de brief van synode Emmen van DGK
In een brief gedateerd 30 juni 2011 antwoordde synode Harderwijk kort dat de brief van synode Emmen behandeld was en dat er een besluit genomen was.
Als bijlage had synode Harderwijk de passage uit de Acta die over deze zaak ging bijgevoegd.
Besluit:
- Om nota te nemen van de brief van de Generale Synode van DGK van 21 mei 2010.
- Om met droefheid te berusten in de afwijzende houding van DGK en niet meer in te gaan op deze correspondentie wat de inhoud betreft.
2012 – DGK antwoord op de brief van synode Harderwijk van de GKV
In een brief gedateerd 14 april 2012 antwoordde synode Hasselt van DGK dat de laatste brief van de GKV droefheid gegeven had; vooral omdat de brief van synode Emmen van DGK zo uitvoerig geschreven was uit liefde en verontrusting. Het doet pijn dat vervolgens deze correspondentie gekarakteriseerd wordt als afwijzend. Synode Hasselt herhaalde de oproep aan de GKV om terug te keren tot de Schriftuurlijke wegen van het verleden.
Samenvatting
Uit bovenstaande blijkt duidelijk dat DGK oprecht verontrust zijn over de richting die de GKV opgaan en blijven gaan. Ze hebben verklaard dat door de huidige situatie in de GKV het geweten van verontruste leden ernstig in het nauw gedreven wordt en ze geloven dat de GKV aan het deformeren zijn.
Tegelijkertijd geloven de GKV stellig dat DGK de zaken overdrijft. Ze wijzen op besluiten van synodes die appelzaken afwijzen als ongegrond of op procedurele gronden.
Verder wijzen ze op het feit dat niemand gedwongen wordt een leer te aanvaarden waar men moeite mee heeft, en dat geen ambtsdragers zijn geschorst of afgezet.
De oproep tot terugkeer, zoals gedaan door synode Amersfoort, was in feite een verklaring: “dit zijn wij en hier staan wij voor; toon ons waar wij het mis hebben”.
Wanneer achtereenvolgende synodes van DGK uitgebreid proberen aan te geven waar de zorgen liggen, reageerden de GKV niet inhoudelijk. Dit is nu bevestigd door synode Harderwijk in haar laatste reactie.
Gezien het bovengenoemde ziet de commissie menselijkerwijs gesproken geen manier om een verzoening te bewerken tussen de GKV en DGK. Het is daarom belangrijk dat de Canadese kerken voor de Nederlandse kerken blijven bidden.
Mandaat 4.2.3 – Dit alles doen in nauwe samenwerking met de FRCA en de OPC
Sinds haar benoeming heeft de subcommissie regelmatig contact gehad met de FRCA en de OPC, alsmede met andere zusterkerken met betrekking tot de ontwikkelingen in Nederland.
Br. Nordeman heeft gesproken met afgevaardigden van de zusterkerken op de vergadering van NAPARC.
Ds. DeGelder en br. Nordeman hebben met deputaten van de FRCA, FRCSA, RCUS en de URCNA gesproken toen zij in Nederland waren tijdens de synode van Harderwijk van de GKV.
Er werd ook contact onderhouden door middel van een regelmatige uitwisseling van emails over rapporten, besluiten en aanbevelingen met betrekking tot de Nederlandse kerken.
D. Contact met andere kerkelijke groeperingen
Gereformeerde Kerken in Nederland (voorlopig verband)
In haar contact met de GKV en DGK ontdekte de commissie dat er nog een kerkelijke groepering ontstaan was in Nederland. Dit is een tweede groep, bestaande uit verontruste leden die uit de GKV gegaan waren en kleine groepen mensen die zich hadden afgescheiden van DGK.
Deze kerken kwamen vooral voort uit het besluit van Synode Zwolle 2008/2009 om niet in te stemmen met het appel van de Ichthus-gemeente met betrekking tot de scheuring van de kerk in Kampen en de afzetting van ds. Hoogendoorn. Na dit besluit, in 2009, zag de Ichthus-gemeente zich buiten het kerkverband van de GKV geplaatst. In november van dat jaar sloten twee andere kerken, die zich hadden afgescheiden van DGK, zich aan bij de Ichthus-gemeente, om zo een tijdelijk kerkverband te vormen. Na 2009 hebben andere kerken en groepen zich aangesloten.
Het leek de commissie verstandig om ook met deze kerken contact op te nemen om beter inzicht te krijgen in de besluiten om de GKV te verlaten en waarom een deel van sommige gemeentes DGK verlaten had.
In een brief gedateerd 3 februari 2011 stelde de commissie zich voor aan de GKNvv en deelde hen de besluiten van Synode Burlington mee met betrekking tot de GKV en DGK. Wij vroegen ook of er een mogelijkheid was om hen persoonlijk te ontmoeten.
Via een uitwisseling van emails werd een datum afgesproken en werden agendapunten vastgesteld. Het gesprek zou plaatsvinden op vrijdagmiddag 1 april 2011, als de brs. De Gelder en Nordeman in Nederland zouden zijn om de synode van Harderwijk van de GKV bij te wonen. Ds. E. Hoogendoorn, ouderling J. Odding, ouderling E. Vogel en ds. R.van der Wolf waren namens de GKNvv aanwezig.
We spraken over de redenen waarom leden van de GKNvv de GKV hadden verlaten, en waarom velen dat niet deden in de eerste golf in 2003. We spraken ook over de verdeeldheid tussen de GKNvv en DGK, en of er ook manieren zijn waarop wij zouden kunnen helpen de eenheid in het geloof te herstellen.
Een volledig verslag van deze bijeenkomst is bijgevoegd als Bijlage B op pag. 18. [publicatie volgt, eiw]
In een brief gedateerd 26 oktober 2011 namen we weer contact op met de GKNvv, waarbij we onze dank uitspraken voor bovengenoemde ontmoeting. Een afschrift van ons rapport werd bijgevoegd ter informatie.
Gezien het feit dat de commissie al in Nederland was voor ontmoetingen met BBK van de GKV, opperden we de mogelijkheid van een volgende ontmoeting van de volledige commissie met de GKNvv.
In een brief gedateerd 20 januari 2012 reageerden de GKNvv broeders positief op dit voorstel en spraken er hun blijdschap over uit.
Weer, via emails en een brief van 29 maart 2012, werd een datum (zaterdag 21 april 2012) afgesproken voor onze vergadering in de pastorie van ds. Hoogendoorn in Kampen.
De afstand tussen beide kerken en de snelle ontwikkelingen in de verschillende Gereformeerde kerken zorgen ervoor dat het voor de commissie erg moeilijk is om precies te volgen wat er gebeurt en om welke zaken het precies gaat; vooral wat betreft de verhouding tussen de GKNvv en DGK. De bijeenkomst bleek zeer nuttig voor een beter begrip van deze zaken.
In antwoord op de vraag hoe de eenheid van gelovigen het beste gediend zou kunnen worden, stelden de deputaten van de GKNvv dat ze momenteel vonden dat zo’n eenheid het beste gediend zou zijn door eenvoudig een principiële Gereformeerde koers te blijven houden, en door dicht bij het Woord en de belijdenissen te blijven in prediking en eredienst.
Dit was een zeer ontspannen en informatieve bijeenkomst. We kregen een goed beeld van de GKNvv en hun verlangen om dicht bij Schrift en belijdenis te blijven, en tegelijk open te staan voor gesprekken en contacten met andere kerken.
Wel hebben wij zorgen om het gemak waarmee kerken in het kerkverband opgenomen worden. Het is een feit dat een deel van twee gemeentes DGK verliet zonder de kerkelijke weg te gaan.
Wij adviseren een bepaalde vorm van contact te onderhouden met deze kerken om te zien hoe ze zich ontwikkelen en hoe ze omgaan met anderen die het Woord en het Gereformeerde geloof liefhebben.
Voor een volledig verslag van deze vergadering zie Bijlage C op pag.21. [publicatie volgt nog, eiw]
Gereformeerde Kerk Dalfsen (dolerend)
Een derde groep die zich heeft afgescheiden van de GKV was een deel van de GKV in Dalfsen. De groep bestond uit ongeveer 125 leden inclusief Ds. E. Heres en twee diakenen. Zij gingen verder onder de naam Gereformeerde Kerk Dalfsen (dolerend). Na enige interne onenigheden die ertoe leidden dat 25 leden zich voegden bij de GKNvv, benaderde de gemeente DGK met het oog op een mogelijke vereniging met dat kerkverband.
Op de avond van 19 april 2012 sprak de commissie met twee afgevaardigden van de kerk in Dalfsen (GKD), ds. E. Heres en ouderling Bas Lourens, ten huize van ds. Heres.
Nadat we de Here om een zegen hadden gevraagd over deze avond, vertelde ds. Heres iets van de geschiedenis die leidde tot de huidige situatie in Dalfsen.
Terwijl de gesprekken met DGK gaande zijn, heeft de GKD besloten voorlopig zelfstandig te blijven. Er is afgesproken om een jaar lang een relatie te onderhouden met DGK, terwijl in die tijd ze zal trachten verschillen op te lossen en één te worden.
Het was goed om met de beide broeders te spreken. Eén ding werd duidelijk: de verdeeldheid onder hen die de GKV verlaten hebben doet hen veel verdriet. Hun doel is steeds geweest en blijft om de eenheid in het geloof te bevorderen onder de betrokkenen in de gereformeerde kerken.
Voor een volledig verslag en specifieke bijzonderheden zie Bijlage D op pag.23. [publicatie volgt nog, eiw].
E. Conclusie
De commissie dankt de Here voor het werk dat gedaan kon worden in een geest van broederlijke eensgezindheid. Ons onderzoek heeft aangetoond dat er een toenemende verontrusting is onder broeders en zusters in de GKV over de richting die deze kerken opgaan. Deze verontrusting wordt niet alleen veroorzaakt door besluiten die genomen zijn door recente synodes, maar ook door een toenemend gevoel van vrijheid en independentisme. Sommige plaatselijke kerken zijn in hun kerkelijke contacten en liturgische besluiten veel verder gegaan dan wat er in meerdere vergaderingen afgesproken was. Er zijn in wezen twee soorten reacties op deze ietwat verwarrende situatie. Aan de ene kant zeggen velen dat de tijd nog niet gekomen is om te vertrekken; we moeten van binnen uit werken aan verandering naar een meer bijbelse koers. Aan de andere kant voelen steeds meer broeders en zusters zich in hun geweten gebonden en zeggen ze dat ze niet langer de besluiten kunnen aanvaarden die genomen zijn, en de richting die de kerken uit gaan, en de steeds meer op de mens gerichte aandacht in de erediensten. Zij vertrekken omwille van hun gemoedsrust en om hun kinderen die in deze omgeving opgroeien.
Wij zijn er dankbaar voor dat de BBK van DGK met ons wilden spreken en dit heeft geleid tot een beter begrip van hun situatie.
Wij betreuren het dat DGK een zusterkerk relatie is aangegaan met de LRCA en ons niet erkent als ware kerken.
F. Aanbevelingen
De commissie doet de volgende aanbevelingen:
- De synode ontvangt het commissierapport en bedankt de commissie voor het verrichte werk;
- De synode vraagt de kerken te bidden dat er ware eenheid in het geloof mag komen binnen de versplinterde kerkelijke situatie met de GKV en hen die vertrokken zijn;
- De synode betreurt het dat DGK een zusterkerkrelatie is aangegaan met de LRCA (10 juni 2010) en dat DGK ons niet erkent als ware kerken;
- De synode draagt niettemin de commissie die benoemd zal worden om zich bezig te houden met onze relatie met DGK, op om het contact met DGK en andere groepen die vertrokken zijn, te continueren;
- De synode draagt de commissie op om een vorm van contact te onderhouden met de GKNvv om te zien hoe ze zich ontwikkelen en hoe ze omgaan met anderen die het Woord en het Gereformeerde geloof liefhebben.
- De synode draagt de commissie op om verdere ontwikkelingen met de GKD te volgen.
- De synode draagt de commissie op om zes maanden voor de volgende synode een uitgebreid verslag van zijn activiteiten aan de kerken te sturen.
Met hoogachting aangeboden,
J. DeGelder, J. Moesker (samenroeper), G.J. Nordeman, C. Van Dam
Wordt vervolgd
Vertaling: H. Lourens-Van Gurp