Zó?! 6
D.J. Bolt
14-12-19
De synode van de Gereformeerde Kerken Nederland (GKN) nam een aantal belangwekkende besluiten in reactie op het resultaat van de samensprekingen met de DGK-deputaten voor kerkelijke eenheid (ACOBB) alsmede voorstellen van hun deputaten Eenheid gereformeerde belijders (Egb).
Om helder voor ogen te hebben waar de samensprekende kerken staan, geven we eerst het aangevulde geschiedenisoverzicht van de contacten tussen DGK en GKN weer, gevolgd door de besluiten van hun laatstgehouden synoden.
Geschiedenis
Onderstaand overzicht geeft de belangrijkste besluiten van de DGK- en GKN-kerken met betrekking tot kerkelijke eenheid/eenwording. Het overzicht is nieuw vanaf 12.
Voor we verder aandacht geven aan de inhoud van synodebesluiten, laten we deze eerst in extenso volgen.
Synodebesluiten 2019
Besluiten buitengewone synode DGK Lutten juli 2019
Besluit 1
De Gereformeerde Kerken (hersteld) herkennen de Gereformeerde Kerken Nederland (GKN) als kerken van Christus, staande op het fundament van apostelen en profeten.
Gronden bij besluit 1
De gehouden samensprekingen tussen de deputaten van DGK en de deputaten van GKN hebben voldoende duidelijk gemaakt dat er
Het wordt met algemene stemmen aanvaard. Hiermee is de wederzijdse herkenning van DGK en GKN als kerken van Christus een feit!
Besluit 2
Aan de synode van de Gereformeerde Kerken Nederland (GKN) met grote dankbaarheid dit besluit mee te delen met het dringende verzoek ook van haar kant de weg tot het realiseren van de kerkelijke eenheid te blijven volgen.
De vergadering neemt met 12 stemmen voor en dus unaniem dit besluit aan.
Over het vervolg na de herkenning wordt een derde besluit genomen.
Besluit 3
Omdat er geen zaken meer te bespreken zijn die kerkscheidend van aard mogen zijn het volgende te besluiten.
Aan deputaten ACOBB opdracht te geven het gesprek met de GKN voort te zetten; aan de deputaten de volgende instructie te geven, dit vervangt instructie 17 van de GS Lansingerland:
Gronden bij besluit 3
Besluiten synode GKN Hardenberg november 2019
Besluit 2 november 2019
De synode van de Gereformeerde Kerken Nederland, bijeen op 2 november 2019 te Hardenberg, heeft met dankbaarheid kennis genomen van het besluit van de buitengewone Generale Synode Lutten van De Gereformeerde Kerken in Nederland (DGK), bijeen op 6 juli 2019, om de Gereformeerde Kerken Nederland (GKN) te herkennen als kerken van Christus, staande op het fundament van apostelen en profeten.
Daarmee is de weg vrij om, zoals aangegeven in besluit 2 van de synode van de GKN d.d. 6 oktober 2018, het gesprek met de DGK voort te zetten.
Besluit 30 november 2019
De synode besluit aan deputaten Eenheid gereformeerde belijders opdracht te geven het gesprek met deputaten ACOBB van de DGK voort te zetten. De synode geeft daarvoor aan de deputaten de volgende instructie:
Gronden
Een reflectie
We zijn blij en dankbaar dat de gesprekken tussen de kerkverbanden toch weer op gang kwamen dit jaar. De gevraagde herkenning door DGK van de GKN als kerken van Christus, nam blokkade die er sinds oktober 2018 lag, weg. Zo wil ook de GKN dankbaar de gesprekken voortzetten, op weg naar één kerkverband.
Afgelopen zomer waren we in de gelegenheid meerdere GKN kerkdiensten bij te wonen. En als het even kon bezochten ook hun zgn. informatieavonden. We spraken veel broeders en zusters, zowel leden van GKN als verontruste GKv-ers. Als ons één ding duidelijk is geworden, dan is dat velen smachten naar eenwording van onze kerkverbanden. Men begrijpt niet dat dat nog geen (vergaande) gestalte heeft gekregen. Waar is het wachten toch op?
Het doet daarom groot verdriet te merken dat er nogal wat verontrusten zijn die dit trage proces niet (meer) meemaken en een heenkomen zoeken naar CGK, HHK of zelfs PKN/GB. Wat doet het pijn dat het zo onmogelijk wordt (weer) samen de Heere in één kerkverband te dienen en het Avondmaal te vieren. Wat is er een leed als gevolg van scheidingen dwars door gezinnen en families heen die ook niet zelden nare repercussies hebben op persoonlijke verhoudingen. Wat blijft er veel kerkwerk liggen dat we samen wél zouden kunnen oppakken, en wat gebeurt er veel onnodig dubbel werk waardoor kostbare tijd en energie verloren gaat. En niet in het minst, wat doen we onze jeugd en jongeren tekort in hun mogelijkheden en ontplooiing!
Door onze traagheid en weerstand.
Hoe kunnen we het verantwoorden?
Maar is dit toch niet een onredelijk en te zwart gekleurd beeld? Want neem bijvoorbeeld de stichting van de GKN-gemeente in Zuidhorn. Op een van de door de GKN georganiseerde vergaderingen daar, sprak ds. J.R. Visser (GKN). Een GKv-er in de zaal die wilde weten of GKN wel echt voor eenwording met DGK is, werd door hem gerustgesteld:
'Wij hebben een groot verlangen zo spoedig mogelijk een te worden'
Wat willen wij nog meer? Groot verlangen én zo spoedig mogelijk!
Die geest, zo heb ik begrepen uit de laatste deputaten samensprekingen (waarvan ook ds. Visser lid is) beheerste ook hun bijeenkomsten en vormde het resultaat. We waren er heel blij mee.
Maar onze dringende vraag is nu wel, wat is daarvan te merken in de besluiten en instructies van de laatste GKN-synode? Wat was haar reactie op het enthousiaste klimaat dat op de buitengewone DGK-synode heerste waar de toenadering zelfs als een werk van God werd gekwalificeerd?[1]
We noemen enkele opvallende zaken in de besluiten van GKN die naar we menen deze vraag rechtvaardigen.
Allereerst, van de urgentie waarvan ds. Visser in Zuidhorn nog publiekelijk gewaagde, en die we zo vaak horen 'op de kerkvloer', hoorden we geen echo. De 'drive', de motivatie om haast te maken met eenwording, lijkt te zijn verdwenen. De deputaten mogen over een jaar(!) een advies komen brengen bij de GKN-synode van oktober 2020. Dan maar weer eens verder te zien. Zo gaan we het vijfde jaar in sinds het initiatief van DGK in 2015.
Hoe is dit uit te leggen aan verontruste broeders en zusters? Kun je hen hiermee bemoedigen, uitzicht bieden?
We weten dat er in een aantal gemeenten moeiten liggen en dat er pijn wordt gevoeld door ervaren onrecht. Wederzijds. En óók dat er veel verdriet is door het jarenlange kerkelijk gescheiden leven. Er schade aangericht wordt door achterklap, de start van deze serie bewijst het.
Maar nooit worden we samen katholieke kerk van Christus als we blijven focussen op persoonlijke moeiten en smarten, hoe reëel ook. Zijn kerklichaam staat immers voor vergeving en verzoening, zoals wij daarvan zelf ook dagelijks moeten leven. Hij had ons lief toen wij nog zondaars waren. En dat is niet veranderd en is bepalend voor onze intenties en gedragingen.
Als je zó elkaar oprecht liefhebt, kan het niet anders dan dat je, inderdaad, 'een groot verlangen hebt zo spoedig mogelijk een te worden'.
Zelfs als je dat liefdesgevoel niet of nauwelijks (nog) hebt omdat er zoveel ravage is aangericht door kerkelijke onlusten, dan nog zal toch doorslaggevend moeten zijn dat Christus, Heer van de kerk, wil dat wij allen één zijn.