Printen

Vrouwen op vrijgemaakte kansels 36 – MV rapport 1

 

D.J. Bolt

29-10-16

 

Onder de titel Pijnpunten rond vrouw en ambt heeft het GKv-deputaatschap MV en ambt zijn eerste rapport gepubliceerd, 08-07-16. Het bevat nog geen definitieve standpuntbepaling t.a.v. vrouw in ambt, dat komt nog. Maar dit rapport mag ook op onze interesse rekenen want het reflecteert wel de nodige ontwikkelingen.

Het verhaal is op de website van de GKv te vinden, click hier.

 

Kern

 

Waar het om draait in het rapport kan worden weergegeven met de volgende kernzin eruit:

 

'Een oefening in het willen erkennen van elkaars pijnpunten is naar onze mening een noodzakelijke voorwaarde om te komen tot besluitvorming waarbij we in gezamenlijkheid een koers vaststellen.'

 

Er kan dus alleen samen besloten worden tot wel/niet 'vrouw in ambt' als eerst 'een oefening' in het 'willen erkennen' van 'elkaars pijnpunten' plaatsvindt.

Dat is bijzonder! Verderop in het rapport wordt dit verder uitgewerkt. Nu al valt te constateren dat de kwestie van 'vrouw in ambt' in het horizontale vlak wordt getrokken, van menselijke pijn waarover moet worden gesproken en erkenning geoefend. En het gesprek vindt alvast plaats met de gemeenten en kerkleden terwijl het rapport met de resultaten van m.n. Schriftonderzoek nog niet is verschenen. En ook nog vóór de generale synode is begonnen, laat staan dat deze over het deputatenwerk heeft kunnen spreken en oordelen.

Want in een zelf gecreëerde taakomschrijving geeft het deputaatschap aan dat

 

'Naar ons oordeel is de zaak er mee gediend als ons werk al in een vroeg stadium gedeeld kan worden met de kerken en kerkleden. Besluitvorming op de volgende synode zal dan kunnen plaatsvinden tegen de achtergrond van een breed gedeelde bezinning en discussie. Om optimale transparantie van ons werk en werkwijze te garanderen zullen we daarom zo veel mogelijk stapsgewijs de voortgang van ons werk delen met het Deputaatschap M/V in de kerk en via dat kanaal zo breed mogelijk communiceren in de kerken.'

 

'Breed gedeelde bezinning en discussie' als kerkpolitiek drukmiddel dus. Het is een volgende stap in de ontwikkeling van groeiende deputatenmacht en -invloed in de GKv zoals die met de volgende reeks steeds invloedrijkere activiteiten kan worden geïllustreerd:

  1. Deputaten voeren hun opdracht uit en brengen schriftelijk rapport uit aan de volgende synode. Een synodecommissie verwerkt het rapport tot voorstellen aan de synode.
  2. Deputaten brengen hun voorstellen zelf op de synode en lichten die toe.
  3. Deputaten spelen een centrale rol in de discussie op de synode.
  4. Deputaten bewerken gemeenten en kerkleden met hun standpunten vóór hun rapportage aan de synode en gebruiken de resultaten ervan om daar hun adviezen kracht bij te zetten.

Inmiddels is dus het deputaatschap MV en ambt (samen met MV en kerk) op het vierde niveau aangeland.

 

Het is aardig dit te vergelijken met de gang van zaken op de generale synode van de Canadian Reformed Churches. In hun plenaire vergaderingen hebben de deputaten géén toegang, dus zij bevinden zich in de bovenstaande reeks op niveau 1.

 

Opdracht

 

De synode van Ede gaf de deputaten de volgende kernopdracht, besluit 3a1:

 

een nieuw deputaatschap M/V en ambt te benoemen dat in kaart moet brengen:

hoe de ambtelijke structuur zo kan worden ingevuld dat vrouwen zich daarbinnen kunnen inzetten voor Gods koninkrijk; dit met inachtneming van de onder besluit 2 genoemde grond;

(Grond besluit 2: het doorlopend spreken van de Schrift laat twee lijnen zien. De ene lijn is die van gelijkwaardigheid tussen man en vrouw – de andere die van het verschil in verantwoordelijkheid die God aan man en vrouw heeft gegeven; deze beide lijnen dienen verdisconteerd te worden.)

 

Het is een opmerkelijke opdracht. Want hier staat toch maar dat vrouwen binnen de ambtelijke structuur een plaats moeten krijgen. Echter de kernvraag is toch steeds geweest óf vrouwen daar een plaats volgens de Schrift mógen krijgen?

Vergelijk het ambt met een huis waarvoor zich een nieuwe bewoner (vrouw) aandient. De verhuurder bedenkt hoe hij zijn huis opnieuw moet inrichten om haar te huisvesten. Eigenlijk nog anders, hij gaat bezig met een verbouwing ('ingevuld') om haar (met andere bewoners) onderdak te verschaffen.

Maar is de eerste vraag niet of haar verzoek om huisvestiging überhaupt wel kan worden gehonoreerd?

 

Pijnpunten

 

In dit eerste rapport is dus nog geen advies geformuleerd voor de komende synode hoewel een zorgvuldige lezer tussen de regels door wel kan aanvoelen welke kant het opgaat. De deputaten willen eerst een voorfase met gemeenten en kerkleden waarin ze met 'pijnpunten oefenen'. Wat zijn die 'pijnpunten'? Kort gezegd:

 

Pijnpunt 1

Dit pijnpunt wordt gevoeld bij tegenstanders van vrouw in ambt. Zij zien de invoering in strijd met de Schrift en aantasting van haar gezag.

 

Pijnpunt 2

Dit pijnpunt wordt gevoeld door vrouwen die het ambt als hun roeping zien. Zij voelen het dilemma: 'zondig ik als ik gehoor geef aan wat ik als mijn roeping ervaar' óf 'zondig ik als ik geen gehoor geef aan wat ik als mijn roeping ervaar?'

 

Met andere woorden: altijd pijn dus! En, zegt het rapport, laat nu vooral de tegenstanders van vrouw in ambt niet denken dat zíj alleen het probleem van aantasting van het Schriftgezag ervaren, nee, de voorstanders van vrouw in ambt kunnen dat evengoed aan de anderen verwijten. Dus geen monopolie op dit punt van tegenstanders …

 

Een paar opmerkingen.

Dat laatste gezichtspunt is nieuw. Tot nu toe meenden tegenstanders inderdaad dat het Schriftgezag in geding is als de ambten zouden worden opengesteld voor vrouwen. Maar dit punt wordt nu dus 'gekaapt' als ook de pijn van voorstanders. Dat is opmerkelijk. We komen er nog op terug.

 

Naar onze mening wordt in pijnpunt 2 een vals dilemma geschetst dat ontstaat als niet eerst die andere vraag wordt gesteld: is die roeping wel terecht?! Worden vrouwen wel tot het ambt worden geroepen? That's the question.

Je kunt wel iets voelen of ervaren maar de Schrift zal ook in het gevoel leidend moeten zijn. Als het antwoord nee is, vervalt het dilemma en zal een onBijbels verlangen moeten worden overwonnen. Is het antwoord ja, dan zal moeten worden gewacht tot er vanuit de kerken werkelijk de roeping komt.
 

Gedachtegang

 

Wat wil het rapport nu bereiken? Dat er 'geoefend wordt met pijnpunten'. Daarvoor is zelfs een handleiding bij het rapport gevoegd. De gedachtegang van het deputaatschap is de volgende:

Hier wordt opnieuw bevestigd dat de kwestie van vrouw in ambt in het horizontale menselijke vlak wordt getrokken. Ongeacht of de beslissing tegen de Schrift ingaat, wat we ook besluiten, we gaan verder met elkaar …

 

Hier is sprake van een uitwerking in de praktijk van de nieuwe hermeneutiek waarin gevoel en ervaring doorslag geven. De reikwijdte van deze benadering is groot. Want die is niet specifiek voor de kwestie van vrouw in ambt. Ze past ook naadloos op andere hot items als bijvoorbeeld het homo'huwelijk': ja of nee er tegen betekent immers altijd 'pijn' aan één kant waarvan 'de last samen moet worden gedragen'.    

 

Hier staat veel op het spel! Het gaat om het gezag van de Schrift.

Verder commentaar op dit rapport bewaren we liever tot het advies van de deputaten uitkomt.